Κίνα – ΗΠΑ: Η κατάρρευση των συνομιλιών απειλεί το κλίμα
Η απόφαση της Κίνας να διακόψει τις διμερείς συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την κλιματική αλλαγή εντείνει τις ανησυχίες για το αν ο κόσμος μπορεί να αντιμετωπίσει έγκαιρα την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής υπήρξε ένας βασικός τομέας συνεργασίας μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, οι οποίες είναι και οι δύο χώρες που καταγράφουν τις μεγαλύτερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ωστόσο, η Κίνα ανέστειλε τις συνομιλίες λίγο πριν από την επόμενη διεθνή σύνοδο κορυφής για το κλίμα (COP27) ως μέρος των αντιποίνων για την επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, στην Ταϊβάν.
«Καμιά χώρα δεν θα πρέπει να εμποδίζει την πρόοδο σε υπαρξιακά διεθνικά θέματα λόγω διμερών διαφορών», τόνισε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο οποίος είναι σήμερα ο κορυφαίος διπλωμάτης της κυβέρνησης Μπάιντεν για το κλίμα. «Η αναστολή της συνεργασίας δεν τιμωρεί τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τιμωρεί τον κόσμο, ιδιαίτερα τον αναπτυσσόμενο κόσμο», πρόσθεσε.
Τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής παρέμενε ένα πεδίο ανοιχτού διαλόγου μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου, ακόμη και όταν οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών κλιμακώνονταν σε άλλα θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η καταναγκαστική εργασία, η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν, ο εμπορικοί δεσμοί.
Μάλιστα, τόσο Κινέζοι όσο και Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν αρχίσει να ενισχύουν τις δεσμεύσεις τους σχετικά με ζητήματα κλιματικής αλλαγής ενόψει της συνόδου κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, η οποία θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο στην Αίγυπτο.
Η σύντομη επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, την οποία η Κίνα θεωρεί μέρος της επικράτειάς της, εξόργισε το Πεκίνο που απάντησε με στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από το νησί, με κυρώσεις σε βάρος της πρόεδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων και με το «πάγωμα» διαλόγου μεταξύ Κίνας-ΗΠΑ σε επτά τομείς, μεταξύ των οποίων το κλίμα.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ανέφερε επίσης ότι ανέστειλε τη συνεργασία με τις ΗΠΑ για την πρόληψη διασυνοριακού εγκλήματος και εμπορίας ναρκωτικών, καθώς και για τον επαναπατρισμό παράτυπων μεταναστών. Η Κίνα ματαίωσε και προγραμματισμένη διμερή συνάντηση αναφορικά με μηχανισμό στρατιωτικής ασφάλειας στη θάλασσα.
Το Πεκίνο έκανε γνωστό ότι αποφάσισε να επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της Πελόζι και των μελών του άμεσου οικογενειακού της περιβάλλοντος ως απάντηση στις «μοχθηρές» και «προκλητικές» της ενέργειες. Η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε τις εν λόγω κινήσεις «ανεύθυνες».
Οι προηγούμενες διμερείς δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή μεταξύ των δύο χωρών βοήθησαν να ανοίξει ο δρόμος για τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2015 και αναζωπύρωσε τις αποτυχημένες διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα στη Γλασκώβη το 2021.
Με την κομβική διάσκεψη κορυφής για το κλίμα στον ορίζοντα και τις χώρες να υποχωρούν στις δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών που ανέλαβαν στη Γλασκώβη, η έλλειψη δεσμεύσεων μεταξύ των υπερδυνάμεων θα μπορούσε να ανατρέψει τις διαπραγματεύσεις και να υπονομεύσει τους στόχους που έχουν τεθεί και από άλλες χώρες, σημειώνουν αναλυτές.
«Υπάρχει φόβος ότι η ένταση ΗΠΑ-Κίνας μπορεί να γίνει δικαιολογία για χώρες που δεν είναι πρόθυμες να επιταχύνουν (τις δεσμεύσεις τους αναφορικά με την κλιματική αλλαγή)», δήλωσε η Μπερνίς Λι, εκτελεστική διευθύντρια του Κέντρου για την Αειφόρο Οικονομία Πόρων στο Chatham House.
«Είναι σημαντικό η διεθνής κοινότητα -ειδικότερα για τις αναπτυσσόμενες χώρες – να συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι μεγάλοι ρυπαντές θα συνεχίσουν να εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις τους».
Ο Τζον Κέρι, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Κλιματική Αλλαγή, έχει δηλώσει κατ′ επανάληψη ότι οι Η.Π.Α. και η Κίνα θα μπορούσαν να απομονώσουν την κλιματική αλλαγή ως πεδίο διμερούς διαλόγου δεδομένης της σημασίας της, χωρίς να εμπλέκονται σε διαπραγματεύσεις για άλλα ζητήματα.
«Το να αφήνει τη γεωπολιτική να ορίζει τις αποφάσεις για το κλίμα συνιστά αλλαγή στην προσέγγιση του Πεκίνου. Μέχρι τώρα η Κίνα αντιλαμβανόταν τα πλεονεκτήματα του διαλόγου για το κλίμα ως μια ασφαλής νησίδα στη σχέση με τις ΗΠΑ αλλά τώρα υποκύπτει σε αυτούς που σκέφτονται καθαρά μέσα από ένα γεωπολιτικό πρίσμα» σχολιάζει ο Thom Woodroofe, συνεργάτης στο Asia Society Policy Institute.
Η εσωτερική πίεση ωστόσο μπορεί να αναγκάσει την Κίνα να συνεχίσει τις προσπάθειες να περιορίσει ορισμένες από τις εκπομπές της παρά τη διακοπή των διμερών συνομιλιών. Για παράδειγμα μπορεί να προχωρήσει σε ένα σχέδιο μείωσης των εκπομπών μεθανίου, τονίζουν οι αναλυτές.
«Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη μια τεράστια προσπάθεια από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην Κίνα για να καταλήξουν σε ένα εγχώριο σχέδιο αναφορικά με τον περιορισμό των εκπομπών μεθανίου», επισημαίνει η Τζόαν Λιούις, καθηγήτρια σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Τζώρτζτάουν.
«Ακόμη και αν η διεθνής δέσμευση για το θέμα αυτό πάψει να υφίσταται, ο πόλεμος κατά του μεθανίου δεν πρόκειται να σταματήσει, καθώς αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μέρος του στρατηγικού σχεδίου της Κίνας για τον έλεγχο των εκπομπών».
Ορισμένοι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η παύση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο χωρών μπορεί να είναι προσωρινή και ότι Η.Π.Α. και Κίνα θα συνεχίσουν τις κοινές προσπάθειες παρά τις όποιες εντάσεις.
«Η σχέση ΗΠΑ-Κίνας είχε πάντα τα πάνω της και τα κάτω της», σημειώνει ο Άλντεν Μάιερ, συνεργάτης της εταιρείας συμβούλων E3G. «Το ερώτημα είναι εάν πρόκειται για προσωρινή αλλαγή τακτικής από το Πεκίνο με στόχο να τραβήξει την προσοχή της Ουάσιγκτον ή εάν όλο αυτό είναι μέρος μιας μεγαλύτερης, μακροπρόθεσμης στρατηγικής προσαρμογής από την Κίνα», τονίζει.
πηγή: kathimerini.gr
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
