Το μεγάλο κόλπο του Ερντογάν: Πώς αύξησε τα επιτόκια χωρίς να τα αυξήσει
Σαν «αύξηση επιτοκίων μεταμφιεσμένη» περιγράφει το Bloomberg τα έκτακτα μέτρα που ανακοίνωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την ενίσχυση της λίρας, προειδοποιώντας ότι ο κρατικός προϋπολογισμός είναι τώρα ακόμα πιο ευάλωτος σε ένα σοκ.
Η τουρκική λίρα είχε χάσει πάνω από το 50% της αξίας της έναντι του δολαρίου από τον Σεπτέμβριο, καθώς ο Ερντογάν πίεζε την κεντρική τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια, προκειμένου να προσελκύσει επενδύσεις. Ένα σχέδιο διάσωσης που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα, υποσχέθηκε στους επενδυτές προστασία από τις τρελές διακυμάνσεις της λίρας και προκάλεσε την εκτόξευση του νομίσματος. Η κίνηση ενδεχομένως να αγοράζει χρόνο για τον Ερντογάν, εν όψει των εκλογών του 2023, σημειώνει το Bloomberg.
Το σχέδιο που ανακοινώθηκε προβλέπει ότι στην περίπτωση που η πτώση της λίρας έναντι των ισχυρών νομισμάτων ξεπεράσει τα επιτόκια των τραπεζών, τότε η κυβέρνηση θα πληρώσει στους καταθέτες τη διαφορά. Όμως, βάζοντας ένα «πάτωμα» κάτω από τη λίρα, η κυβέρνηση έχει ανεβάσει τα επιτόκια χωρίς να το ομολογεί, ενώ την ίδια στιγμή στερεί από τους καταθέτες το προνόμιο αυτό, σύμφωνα με τους επικριτές της.
«Έγινε μία επική αύξηση των επιτοκίων χωρίς να την ονομάσουν έτσι», λέει ο Refet Gurkaynak, καθηγητής οικονομικών στο Bilkent University της Άγκυρας. «Θα υπάρξει μεγάλο βάρος στον προϋπολογισμό όταν θα σημειωθεί απότομη αύξηση της ισοτιμίας. Αυτού του είδους το βάρος συνήθως νομισματοποιείται, που σημαίνει ακόμα υψηλότερη ισοτιμία και πληθωρισμό».
Καθώς το υπουργείο Οικονομικών θα καλύψει τις ζημιές στις νέες καταθέσεις σε λίρα στην περίπτωση που υπάρξει και άλλο ξεπούλημα του νομίσματος, τώρα απειλείται ένα από τα λίγα «φωτεινά σημεία» που παρέμεναν στην τουρκική οικονομία: Τα δημόσια οικονομικά.
«Μπορούμε να πούμε ότι ο προϋπολογισμός -το τελευταίο πράγμα που ακόμα έστεκε όρθιο- θυσιάστηκε για τον ισχυρισμό ότι η αύξηση των επιτοκίων αποφεύχθηκε», εξηγεί ο Ibrahim Turhan, πρώην αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας που σήμερα είναι πολιτικός της αντιπολίτευσης. «Με αυτό τον τρόπο, το κόστος της υποτίμησης της λίρας βαραίνει πλέον ολόκληρη την κοινωνία».
Η λίρα εκτοξεύτηκε πάνω από 20% έπειτα από τις ανακοινώσεις του Ερντογάν και τώρα παραδίδει ένα μέρος των κερδών της, σημειώνοντας πτώση περίπου 7%. Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να χάνει 30% από την αρχή του έτους.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg
Διαβάστε επίσης:
Οι υποσχέσεις του Ερντογάν εκτοξεύουν τη λίρα – Θα κρατήσει το ράλι;
Εάν δεν βρίσκετε Nutella στο σούπερ μάρκετ, θα φταίει ο Ερντογάν
Ερντογάν: Το Ισλάμ θέλει χαμηλά επιτόκια
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
