Οι 10 «φυλές» του Homo Consumericus

Η πανδημία έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στην αγορά καταναλωτικών ειδών, αλλάζοντας τις συνήθειες των καταναλωτών παγκοσμίως και ισχυροποιώντας ή αποδυναμώνοντας τάσεις που υπήρχαν προ κορωνοϊού.

H διαδικασία αγοράς ενός προϊόντος καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις αγοραστικές συνήθειες και τη λήψη σχετικών αποφάσεων από την πλευρά των καταναλωτών, από διάφορα κίνητρα κι επιθυμίες, ερεθίσματα μέσω διαφήμισης και προωθητικών ενεργειών, καθώς και από διάφορες παραμέτρους που επηρεάζουν τις προτιμήσεις και επιλογές του προϊόντος προς αγορά. Η κατανόηση όλων των παραπάνω σταδίων σε αυτό το «ταξίδι» με τελικό προορισμό την επιλογή και αγορά ενός αγαθού δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν στοχευμένες στρατηγικές marketing και πωλήσεων.

Ανεξαρτήτως γεωγραφικών ή δημογραφικών χαρακτηριστικών, η Euromonitor International κατατάσσει τους καταναλωτές σε δέκα κατηγορίες, ανάλογα με τα κίνητρα και τις αγοραστικές τους συνήθειες: Ο καταναλωτής που επιζητεί το καλύτερο και την ιδανική καταναλωτική εμπειρία(undaunted striver), o παραδοσιακός και ασφαλής(secure traditionalist), o δυναμικός ακτιβιστής(empowered activist), ο παρορμητικός(impulsive spender), o μινιμαλιστής(minimalist seeker), o συντηρητικός «σπιτόγατος»(conservative homebody), ο ισορροπημένος αισιόδοξος(balanced optimist), o μεθοδικός(cautious planner), ο «εγωιστής»(self-care aficionado) και ο λάτρης της περιπέτειας(inspired adventurer).

Με βάση την ανάλυση της Euromonitor International για τους τύπους των καταναλωτών, κατά την εποχή της νόσου Covid-19 προέκυψε ακόμη ένα «είδος» του… homo-consumericus, για να δανεισθούμε τον όρο του καθηγητή εξελικτικής ψυχολογίας Gad Saad. Πρόκειται για τον φανατικό χρήστη της ψηφιακής τεχνολογίας(digital enthusiast).

Εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, πολλοί καταναλωτές αναγκάσθηκαν να αλλάξουν τις αγοραστικές τους συνήθειες και συμπεριφορά εν μέσω του lockdown και των υπολοίπων περιοριστικών μέτρων σε μετακινήσεις και συναθροίσεις. Εν μέσω πανδημίας εκτοξεύθηκαν οι online αγορές, επικοινωνία μέσω Διαδικτύου και η παρακολούθηση εικονικών εκδηλώσεων από καταναλωτές που αναζητούσαν έναν τρόπο να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τον υπόλοιπο κόσμο. Η στροφή προς την τεχνολογία και χρήση του Διαδικτύου επιταχύνθηκε στη διάρκεια του 2020 και αποτελεί μια τάση που ήλθε για να μείνει.

• Ο καταναλωτής που επιζητεί το καλύτερο και την ιδανική καταναλωτική εμπειρία:

Ο συγκεκριμένος τύπος καταναλωτή αρέσκεται στο να απολαμβάνει τη ζωή και το σήμερα, χωρίς να ανησυχεί ιδιαίτερα για το μέλλον. Δεν κάνει σχέδια και προτιμά να ξοδεύει παρά να αποταμιεύει. Οι αγορές του είναι αυθόρμητες και επενδύει σε ένα συγκεκριμένο life-style. Ενδιαφέρεται για τη γνώμη των άλλων και την εικόνα του, θέλει να ξεχωρίζει και απολαμβάνει να δοκιμάζει νέα προϊόντα και να πειραματίζεται με διαφορετικά brands, ενώ η προσοχή του στρέφεται κυρίως σε επώνυμα και πολυτελή προϊόντα, ακόμη κι αν χρειασθεί να τα πληρώσει ακριβότερα. H συγκεκριμένη κατηγορία αντιπροσωπεύει το 17% του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με την έρευνα της Euromonitor International.

• Ο παραδοσιακός και ασφαλής:

Ο παραδοσιακός και ασφαλής αποφεύγει κατά βάση το shopping, ενώ δίνει μεγάλη σημασία στις τιμές. Σπανίως δίνει σημασία στην εικόνα του και δεν ακολουθεί τις τάσεις της μόδας. Ο συγκεκριμένος τύπος καταναλωτή δύσκολα επηρεάζεται από τις διαφημίσεις και προωθητικές ενέργειες, καθώς σπανίως προβαίνει σε αυθόρμητες αγορές ή δοκιμάζει νέα προϊόντα. Αγοράζει μόνο ό,τι χρειάζεται και του είναι αναγκαίο, δίνει σημασία στις χαμηλές τιμές και τον ενδιαφέρει να εξοικονομεί χρήματα. Γι’ αυτό και οι εκπτώσεις και προσφορές επηρεάζουν ως έναν βαθμό τις αγοραστικές του συνήθειες, επιλέγοντας το φθηνότερο προϊόν. Το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία.

• Ο δυναμικός ακτιβιστής:

Ζητήματα που είναι σε άμεση σχέση με το μέλλον της ανθρωπότητας, την προστασία του περιβάλλοντος και την οικολογική συνείδηση αποτελούν παράγοντες που κατευθύνουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των καταναλωτών που ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία. Σκέφτονται προσεκτικά τις ενέργειες και συμπεριφορά τους, ώστε να είναι σίγουροι ότι εναρμονίζονται με τις αξίες τους. Ο δυναμικός ακτιβιστής ενδιαφέρεται εκτός από την προσωπική του ευημερία και για παγκόσμια ζητήματα, γι’ αυτό και συχνά αγοράζει προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναζητούν χαμηλές τιμές, ενώ συχνά επιλέγουν αγορές αγαθών που είναι δοκιμασμένα και είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν κάτι παραπάνω για προϊόντα που έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικά. Η συγκεκριμένη κατηγορία αντιπροσωπεύει το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού.

• Ο παρορμητικός:

Βρίσκεται σε διαρκή αναζήτηση προσφορών και αγοράζει προϊόντα που ενδεχομένως να μην τα χρειάζεται, απλώς και μόνο επειδή είχαν έκπτωση ή ήταν σε προσφορά. Του αρέσει να δοκιμάζει νέα προϊόντα, του αρέσουν οι βόλτες στα μαγαζιά, αλλά και το σερφάρισμα στα sites των ηλεκτρονικών καταστημάτων. Όταν κάνουν μια αγορά, οι παρορμητικοί καταναλωτές έχουν ως βασικό κίνητρο τις χαμηλές τιμές, τα value for money προϊόντα αλλά και την ποιότητα. Συχνά ενεργούν παρορμητικά, ειδικά εάν πιστεύουν ότι βρήκαν μια πραγματική προσφορά. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού.

• Ο μινιμαλιστής:

Οι μινιμαλιστές αποτελούν το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού. Δεν συγκινούνται από τις τάσεις της μόδας ή την πολυτέλεια, αλλά προτιμούν να αποταμιεύουν χρήματα. Αναζητούν το απλό, το πρακτικό, το χρήσιμο, δίνουν προτεραιότητα στο να έχουν χρόνο για τον εαυτό τους και δεν αγοράζουν κάτι, παρά μόνον όταν τους είναι απαραίτητο. Σπανίως προχωρούν σε αυθόρμητες αγορές και δίνουν σημασία σε θέματα βιωσιμότητας και περιβαλλοντος.

• Ο συντηρητικός «σπιτόγατος»:

Οι σχέσεις με την οικογένεια και προσωπικά ζητήματα κυριαρχούν στις αποφάσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας των καταναλωτών, που αντιπροσωπεύουν το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι συντηρητικοί «σπιτόγατοι» είναι πολύ προσεκτικοί στο πώς ξοδεύουν τα χρήματά τους. Δεν κυνηγούν τα επώνυμα brands ούτε τα premium προϊόντα, ούτε ενδιαφέρονται για τις τελευταίες τάσεις της μόδας. Αγοράζουν τα βασικά και δίνουν μεγάλη σημασία στο να αφιερώνουν χρόνο για τον εαυτό τους και τους αγαπημένους τους και όχι στα υλικά αγαθά.

• Ο ισορροπημένος αισιόδοξος:

Ο συγκεκριμένος τύπος καταναλωτή αναζητεί μια ισορροπία, απολαμβάνοντας το σήμερα και σχεδιάζοντας ταυτόχρονα για το μέλλον. Το να διαθέτει ελεύθερο χρόνο για την οικογένεια και τους φίλους συγκαταλέγεται στις βασικές του προτεραιότητες, ενώ τάσσεται υπέρ του απλού τρόπου ζωής και συχνά αναζητεί χαμηλές τιμές. Το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού συγκαταλέγεται στους ισορροπημένους αισιόδοξους. Ο ισορροπημένος αισιόδοξος δίνει σημασία στην προσωπική του ευτυχία, ενώ συχνά επιτρέπει στον εαυτό του να κάνει παρορμητικές αγορές, κυρίως για δώρα που αφορούν φίλους και οικογένεια.

• Ο μεθοδικός:

Ο συγκεκριμένος καταναλωτής είναι πολύ προσεκτικός στο πώς ξοδεύει τα χρήματά του και έχει κάνει πρώτα έρευνα προτού προχωρήσει στην αγορά ενός προϊόντος. Τις περισσότερες φορές αγοράζει δοκιμασμένα και ελεγμένα προϊόντα και σπανίως κινείται αυθόρμητα, ενώ δίνει μεγάλη σημασία στην αποταμίευση. Διαβάζει προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων και ποτών. Στο σούπερ-μάρκετ πηγαίνει πάντοτε με λίστα και τις περισσότερες φορές καταφέρνει να μην αποκλίνει από αυτή, αγοράζοντας αυτά που χρειάζεται και όχι περιττά ή επειδή παρασύρθηκε από τις προσφορές και τις προωθητικές ενέργειες. Οι μεθοδικοί καταναλωτές αντιπροσωπεύουν το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού.

• Ο «εγωιστής»:

Οι «εγωιστές» καταναλωτές -που αποτελούν το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού- αποφασίζουν με γνώμονα την προσωπική τους ευημερία, σωματική και ψυχική. Το να περνούν αυτοί καλά και να ικανοποιούν τις προσωπικές τους ανάγκες έχει συχνά μεγαλύτερη σημασία από το καλό του Πλανήτη ή την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η προστασία του περιβάλλοντος. Αντί για αγορές αγαθών, συνήθως ξοδεύουν τα χρήματά τους για ταξίδια και πολιτιστικές εμπειρίες. Γυμνάζονται και καταναλώνουν βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής, ενώ ακολουθούν ισορροπημένη δίαιτα. Η ενασχόληση με τον εαυτό τους δεν αφορά μόνο τη φυσική τους κατάσταση. Δίνουν προτεραιότητα στο να διαθέτουν χρόνο για τον εαυτό τους, τους φίλους και την οικογένεια, ενώ αναζητούν κάποιου είδους πνευματικότητα στις επιλογές τους.

• Ο λάτρης της περιπέτειας:

Είναι ανοικτός σε νέες προτάσεις και εμπειρίες, του αρέσει να δοκιμάζει καινούρια προϊόντα ή υπηρεσίες και επενδύει στο μέλλον. Συχνά θέτει μεγαλεπήβολους προσωπικούς ή επαγγελματικούς στόχους. Ο λάτρης της περιπέτειας είναι προσεκτικός στο πώς ξοδεύει τα χρήματά του, αναζητώντας προϊόντα ποιότητας, και γνωστά εμπορικά σήματα. Στα τρόφιμα και ποτά αναζητεί συστατικά που είναι ωφέλιμα για τον οργανισμό, ενώ σπανίως δίνει σημασία στην προσωπική του εικόνα και status. Οι καταναλωτές της συγκεκριμένης κατηγορίας -που αντιπροσωπεύουν το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού- είναι πρόθυμοι να δοκιμάσουν νέα προϊόντα ειδικά εάν έχουν καλύτερη τιμή και έχουν τα ίδια συστατικά με τα προϊόντα που αγόραζαν συνήθως.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News