ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Σ. Βενετσιάνος στο MR: Οι τράπεζες πρέπει να στηρίζουν δράσεις που πάνε μπροστά τη χώρα

Σ. Βενετσιάνος στο MR: Οι τράπεζες πρέπει να στηρίζουν δράσεις που πάνε μπροστά τη χώρα

«Πιο ασφαλή δάνεια είναι αυτά που δόθηκαν ιστορικά στο βάθος μίας κρίσης παρά αυτά που δόθηκαν στις εποχές της μεγάλης ευμάρειας και ανάπτυξης. Και αυτό επειδή σε περιόδους κρίσεις τα κριτήρια αυστηριοποιούνται και όλοι είναι πιο προσεκτικοί». Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στο MR ο Σπύρος Βενετσιάνος, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Eurobank, Επικεφαλής Τομέα Structured Finance, αναφερόμενος στο ρόλο των τραπεζών στην περίοδο της κρίσης του νέου κορωνοϊού. Αναφέρεται επίσης στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Eurobank για τη στήριξη του τουρισμού, δίνει τις εκτιμήσεις του για τον χώρο των υποδομών και ακινήτων και εξηγεί τα οφέλη της επένδυσης του Ελληνικού για τους πολίτες. 

Οι τράπεζες και συγκεκριμένα η Eurobank πρωτοστάτησαν την περίοδο της κρίσης με εκταμιεύσεις 6,4 δισ. ευρώ το 2020 και 1 δισ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2021. Πώς αξιολογείτε την ρευστότητα των επιχειρήσεων μετά το μπουμ στις νέες εκταμιεύσεις;

Σ. Βενετσιάνος στο MR: Οι τράπεζες πρέπει να στηρίζουν δράσεις που πάνε μπροστά τη χώρα-1Ο ρόλος μίας τράπεζας είναι αυτός του ψύχραιμου εξισορροπιστή της αγοράς, ωθώντας πάντα στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, και αυτό είναι κάτι που εντάσσουμε βαθιά στην κουλτούρα της Eurobank εδώ και πολλά χρόνια.

Δεν το κρύβω ότι πήραμε και πολλά μαθήματα από τις κρίσεις των τελευταίων ετών. Οι τράπεζες πρέπει να έχουν μακροπρόθεσμη άποψη για την οικονομία και βάσει αυτής να στηρίζουν τους τομείς και τις αυτόνομες δράσεις που θα πάνε μπροστά τη χώρα, ανεξαρτήτως των κύκλων της οικονομίας και των κρίσεων που θα έχουν διάρκεια λίγων ετών. Πιο ασφαλή δάνεια είναι αυτά που δόθηκαν ιστορικά στο βάθος μίας κρίσης παρά αυτά που δόθηκαν στις εποχές της μεγάλης ευμάρειας και ανάπτυξης. Και αυτό επειδή σε περιόδους κρίσεις τα κριτήρια αυστηριοποιούνται και όλοι είναι πιο προσεκτικοί.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι κρίσεις δεν αποτελούν ευκαιρίες επαναξιολόγησης και στοχασμού, όμως η στόχευση πρέπει να είναι μακροπρόθεσμη. Εάν, για παράδειγμα, πιστεύεις ότι η ενέργεια και ο τουρισμός είναι χώροι που η χώρα και οι επιχειρηματίες της μπορούν και θέλουν να αναπτυχθούν, φρόνιμο είναι τα το κάνεις με συνέπεια.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν σταματήσαμε ποτέ να στηρίζουμε τόσο τους βιώσιμους πελάτες μας, στις υφιστάμενες δραστηριότητές τους, όσο παλαιούς και νέους πελάτες σε νέα επιχειρηματικά σχέδια.

Συγκεκριμένα, έχοντας στην ευθύνη μου τρεις άμεσα επηρεαζόμενους τομείς, εκείνους (α) της χρηματοδότησης ξενοδοχείων, (β) της χρηματοδότησης υποδομών (αεροδρόμια και αυτοκινητόδρομοι) και (γ) της χρηματοδότησης εμπορικών ακινήτων, μπορώ να πω ότι, όχι μόνο δώσαμε έγκαιρα λύσεις στα προβλήματα που προέκυψαν αλλά και συνεχίσαμε να συνδράμουμε σε νέα έργα και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, γιατί είναι τομείς που τους πιστεύουμε, μακροπρόθεσμα. Προφανώς η αξιολόγηση πάντα έρχεται και στον επιχειρηματία και την επιχειρηματική του πρωτοβουλία.

Από την άλλη πλευρά, όπως, είναι σκόπιμο η υποστήριξη να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια των κρίσεων, καλό είναι να αποφεύγονται οι ενθουσιασμοί που μπορεί να παρασύρουν σε ακρότητες, πάνω στην κορυφή του κύκλου της ανάπτυξης.

 

Η Eurobank έγκαιρα με την έναρξη της κρίσης υλοποίησε ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα στήριξης των τουριστικών μονάδων. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τον κλάδο;

Σε σχέση με τα μέτρα στήριξης ίσως έχουμε κουράσει αναφέροντας ότι με το πρόγραμμα των 750 εκατ. ευρώ στον τουρισμό, είδαμε έγκαιρα -από την άνοιξη του 2020- τις ανάγκες του χώρου, καταλάβαμε ότι δεν θα ήταν ζήτημα μόνο του 2020 και σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε ένα πρόγραμμα που τελικά πέτυχε το στόχο του. Αυτό λένε τα μέχρι τώρα δεδομένα, καθώς πέρα του ότι αποδείξαμε έμπρακτα ότι η Τράπεζα παραμένει σταθερά αλλά και έγκαιρα δίπλα στους πελάτες της, εκτιμώ ότι αντιμετωπίσαμε όλο το πρόβλημα ρευστότητας. Τα ξενοδοχεία δεν είχαν -και έχουν- να αντιμετωπίσουν μόνο την πτώση εσόδων για το 2020 και το 2021, αλλά και την αλλαγή του μοντέλου, με τους tour operator να ζητούν την άμεση απόσβεση των προκαταβολών. Η αλήθεια είναι ότι και η πολιτεία βοήθησε αρκετά και έτσι, μετά τη χορήγηση ρευστότητας και από την Τράπεζα, είναι αρκετοί από τους πελάτες μας που τελικά δεν θα κάνουν χρήση της αναστολής δόσεων και για το 2021.

Παράλληλα, με τη συνέχιση τη απρόσκοπτης χρηματοδότησης εγκεκριμένων επενδύσεων στον κλάδο των ξενοδοχείων, ύψους περίπου 300 εκατ. ευρώ, που περιλαμβανόταν στο πρόγραμμα των 750 εκατ. ευρώ, κατά το διάστημα του τελευταίου έτους αξιολογήσαμε και προχωρήσαμε σε εγκρίσεις για νέες χρηματοδοτήσεις (εξαγορές και αναπτύξεις) ύψους 350 εκατ. ευρώ, περίπου, σε μεγάλες (για τα ελληνικά δεδομένα) ξενοδοχειακές επιχειρήσεις σε περιοχές όπως η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Αθήνα (Κέντρο, Παραλιακό Μέτωπο και Σούνιο), τα Χανιά, το Ηράκλειο και οι Κυκλάδες (Τζιά, Πάρος, Σαντορίνη). Βέβαια, αυτό έγινε και μετά από επαναξιολόγηση της στρατηγικής μας, που κατέληξε ότι, τα παραθεριστικά ξενοδοχεία (resorts) μάλλον έχουν καλύτερες «αντιστάσεις» από τα ξενοδοχεία πόλης, και ότι, ενδεχομένως, οι «ανώτερες κατηγορίες» (κατάταξη βάσει «*») θα επανέλθουν ταχύτερα καθώς τα εισοδήματα των πελατών τους μάλλον επηρεάζονται λιγότερο ή απλά αισθάνονται μικρότερη ανασφάλεια για το μέλλον.

 

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τους τομείς των υποδομών και των ακινήτων που είναι υπό την ευθύνη σας;

Στο χώρο των μεταφορικών υποδομών (αεροδρόμια και δρόμοι), αντίστοιχα, αν και η υποστήριξη που απαιτήθηκε ήταν σαφώς πιο περιορισμένη λόγω της δομής των συμβάσεων παραχώρησης και των αποζημιωτικών ρητρών, αυτή παρασχέθηκε όπου ζητήθηκε, ενώ εγκρίναμε σημαντικότατα ποσά τα οποία είναι άμεσα διαθέσιμα τόσο για την Ολυμπία Οδό και την επέκταση Πάτρα – Πύργος όσο και για την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας Οδού, για την οποία είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός τάξης μεγέθους πάνω από 1 δισ. ευρώ. Τα έργα αυτά είναι πολύ ώριμα και με τη συνδρομή της Πολιτείας ευελπιστούμε να προχωρήσουν, άμεσα, προς όφελος όλων: χρηστών, επενδυτών, δημοσίου, εργαζομένων / κατασκευαστών αλλά και βέβαια της Τράπεζας.

Για το χώρο των χρηματοδοτήσεων των ακινήτων, δεν θα μιλήσω βέβαια για τα logistics, τα οποία κατά γενική ομολογία αποτελούν πεδίο επενδυτικού ενδιαφέροντος και πριν, αλλά, ιδίως, κατά την κρίση, όμως, ακόμα και στο χώρο των γραφείων, υπήρξε κινητικότητα από τους πελάτες μας και υποστήριξη από εμάς, καθώς, παρά τις αλλαγές που ενδέχεται να φέρει η τηλεργασία, μακροπρόθεσμα, στους χώρους που χρειάζονται οι επιχειρήσεις, θεωρούμε ότι υπάρχει ανάγκη και για υψηλής ποιότητας κτίρια γραφείων σε κατάλληλες τοποθεσίες.

Και βέβαια, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο έργο του Ελληνικού, το οποίο αν και ξεκινήσαμε να υποστηρίζουμε πριν την πανδημία, το Δεκέμβριο του 2020, συνεχίζουμε με το ίδιο και ίσως μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Κατά τους προηγούμενους μήνες χρειάσθηκε να αναπροσαρμόσουμε τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο των βελτιώσεων του σχεδιασμού που έκανε η Lamda Development και θεωρώ ότι είναι θέμα ελάχιστου χρόνου η μεταβίβαση της Ελληνικό Α.Ε. στην Lamda, άρα και η παράλληλη ενεργοποίηση του πρώτου τμήματος της χρηματοδότησης.

 

Στο Ελληνικό μετά την ψήφιση την περασμένη εβδομάδα από τη Βουλή της σύμβασης για τη μεταβίβαση εμπράγματων δικαιωμάτων στον Μητροπολιτικό Πόλο, ανοίγει και ο δρόμος για την έναρξη των αναπτύξεων στην περιοχή. Ποια θα είναι τα οφέλη από το έργο για το μέσο πολίτη;

Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές καθόμαστε μόνο στα νούμερα, χωρίς να εξηγήσουμε, επαρκώς, την ουσία και το κέρδος για όλους. Πως δημιουργούνται δηλαδή πολλαπλασιαστικά οφέλη και πως τα μεγάλα έργα αλλάζουν τη ζωή μας, τόσο ως χρήστες αλλά και ως εργαζόμενοι και φορολογούμενοι.

Αν και από την πλευρά του χρήστη, τα πράγματα είναι πιο εμφανή, τείνουμε πολλές φορές να ξεχνάμε τις υπόλοιπες διαστάσεις και την επίπτωση της κάθε ανάπτυξης σε ένα μεγαλύτερο ή μικρότερο πλήθος ανθρώπων.

Για παράδειγμα δεν ξέρω πόσοι θυμούνται τη ζωή μας πριν την Αττική οδό, πριν τις παραχωρήσεις των αυτοκινητοδρόμων, πριν το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών στα Σπάτα. Ταλαιπωρία, «τριτοκοσμικές» υποδομές και έλλειψη μέτρων ασφάλειας είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο νου μου. Θεωρώ ότι αντίστοιχα θα αλλάξει η ζωή μας π.χ. και με το Ελληνικό, που κατά την γνώμη μου αποτελεί έργο ορόσημο για την Ελλάδα, στο οποίο η Eurobank διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην άντληση των κεφαλαίων για τη χρηματοδότησή του. Το ότι είναι το μεγαλύτερο αστικό αναπτυξιακό project στην Ευρώπη, ίσως δε λέει και πάρα πολλά στον μέσο Έλληνα. Εξάλλου, δεν θα είναι πάρα πολλοί εκείνοι που θα έχουν την τύχη να ζήσουν στις περίπου 900 οικιστικές μονάδες που υλοποιούνται στην πρώτη φάση, με σχέδια εξαιρετικών αρχιτεκτονικών γραφείων σε μοναδική τοποθεσία. Όμως, σίγουρα, όλοι μας, θα έχουμε την εμπειρία να περιπλανηθούμε και να βιώσουμε το Μητροπολιτικό Πάρκο που θα καλύπτει έκταση πρασίνου 2.000.000 τ.μ., το αναβαθμισμένο παράκτιο μέτωπο αλλά και τις εμπορικές αναπτύξεις τόσο κοντά στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, με πρωταγωνιστή το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της χώρας, όσο και κοντά στη Μαρίνα. Αναπτύξεις που περιστρέφονται γύρω από τους άξονες της ποιότητας και της αειφορίας, το οποίο αποτέλεσε και σημαντικό σημείο στην αξιολόγηση της Τράπεζας.

Ως εργαζόμενοι και φορολογούμενοι όμως βιώνουμε πολλαπλασιαστικά οφέλη, μέσω του συνδυασμού της αύξησης της απασχόλησης, της εισροής κεφαλαίων και των νέων φορολογικών πηγών.

Παραδείγματος χάριν στο Ελληνικό δημιουργούνται αρχικά 10.000 μόνιμες θέσεις εργασίας και 75.000 όταν το έργο θα είναι ώριμο και θα λειτουργεί. Ενδεικτικά, οι 75.000 νέες θέσεις εργασίας είναι όσοι περίπου είναι οι εργαζόμενοι μιας μεγάλης ελληνικής πόλης, όπως η Πάτρα ή το Ηράκλειο. Εκτός από τις θέσεις εργασίας σε μελετητές, κατασκευαστές, συντηρητές, κηπουρούς, ξενοδοχοϋπαλλήλους, προπονητές, εκπαιδευτικούς, εργαζόμενους στην εστίαση και στο εμπόριο, δημιουργείται ένα πολύ μεγαλύτερο οικοσύστημα αν ληφθούν υπόψη και άλλοι τομείς που εμμέσως εμπλέκονται. Το έργο του Ελληνικού με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του θα προσελκύσει επιπλέον 1 εκατομμύριο τουρίστες το έτος, οι οποίοι είναι βέβαιο ότι δεν θα μείνουν μόνο στο Ελληνικό. Η κάθε δουλειά φέρνει εισόδημα που ξοδεύεται και αυτό φέρνει και επιπλέον δουλειές.

Σε αυτό το πλαίσιο η συμβολή του έργου του Ελληνικού, μέχρι την ολοκλήρωσή του, στο ΑΕΠ της χώρας αναμένεται στο 2,4%, ενώ στη διάρκεια της ίδιας περιόδου θα έχουν αποδοθεί φόροι 14 δισ. ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο.

Αντίστοιχη ήταν η μετάβαση από το μοντέλο παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη και εισαγωγές πριν 20 έτη, σε ένα μοντέλο με φιλικότερα προς το περιβάλλον χαρακτηριστικά. Ενδεικτικά θυμάμαι ότι στις αρχές του 2000 που ξεκινήσαμε να χρηματοδοτούμε, τόσο ΑΠΕ όσο και εργοστάσια παραγωγής ενέργειες με φυσικό αέριο, αποτελούσαν όλα αυτά μία καινοτομία, ενώ πλέον είναι μία αναγκαία και συνηθισμένη πραγματικότητα. Έτσι εκτιμώ ότι θα γίνει στο άμεσο μέλλον και με τα έργα αποθήκευσης ενέργειας._

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News