ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Σύμφωνο Σταθερότητας: Τα σημεία σύγκλισης στην ΕΕ και οι κρίσιμες λεπτομέρειες

φωτ. Reuters

14 Μαρτίου, 2023 Τρ 14/03/2023, 19:12

Σε επί της αρχής συμφωνία για τις αλλαγές στο πλαίσιο κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστό ως Σύμφωνο Σταθερότητας, ήρθαν οι υπουργοί Οικονομικών του ευρωπαϊκού μπλοκ κατά τη σημερινή τους συνεδρίαση στις Βρυξέλλες.

Ειδικότερα, σε ανακοίνωση του συμβουλίου αναφέρονται τα σημεία στα οποία συγκλίνουν οι υπουργοί συμφωνώντας με αρκετές από τις προτάσεις που είχε καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο.

«Τα συμπεράσματα αντικατοπτρίζουν τον στόχο της Κομισιόν για ένα πιο απλό σύστημα που θα επιτρέπει μεγαλύτερη ιδιοκτησία από τα κράτη και περισσότερο χώρο για μείωση του χρέους, σε συνδυασμό με αυστηρότερη εφαρμογή», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βλάντις Ντομπρόβσκις. «Μένει ακόμη δουλειά για να καθοριστούν οι λεπτομέρειες και να φτάσουμε σε συμφωνία για ορισμένα ανοιχτά ζητήματα», είπε προσθέτοντας ότι στόχος είναι η αναθεώρηση να ολοκληρωθεί φέτος.

Οι κανόνες μπήκαν σε εφαρμογή το 1997 και έχουν αναθεωρηθεί ήδη τρεις φορές από τότε. Η νέα αναθεώρηση γίνεται σε μια εποχή που τα μέτρα στήριξης, λόγω της πανδημίας και στη συνέχεια λόγω της εκτόξευσης του κόστους ζωής, αύξησαν σημαντικά το δημόσιο χρέος, ενώ οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτούν μεγάλες δημόσιες επενδύσεις.

Τα βασικά σημεία των αλλαγών

Σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων του Ecofin οι υπουργοί συμφώνησαν στην διατήρηση των ορίων του 3% του ΑΕΠ για τα ελλείμματα και του 60% του ΑΕΠ για το δημόσιο χρέος. Όμως οι κυβερνήσεις με χρέη άνω του ορίου θα πρέπει να διαπραγματευτούν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεχωριστά πλάνα για τη μείωση του χρέους που θα συνδέονται με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Καθώς πολλές χώρες έχουν ξεπεράσει το όριο του 60% θα έχουν ένα χρονικό διάστημα τεσσάρων έως επτά ετών για να εφαρμόσουν το σχέδιο μείωσης του χρέους που θα συμφωνήσουν με την Κομισιόν.

Ο βασικός τρόπος με τον οποίο θα επιτυγχάνεται μείωση του χρέους θα είναι μέσω του περιορισμού των πρωτογενών δαπανών, που βρίσκονται υπό τον άμεσο έλεγχο των κυβέρνησης. Κάθε χώρα θα μπορεί να διαπραγματευτεί ώστε να έχει περισσότερο χρόνο για τη μείωση του χρέους αν δεσμευτεί σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη, τα δημόσια έσοδα ή ενισχύουν ευρωπαϊκές στρατηγικές, όπως η πράσινη μετάβαση ή η ενίσχυση των αμυντικής ικανότητας.

Σε περίπτωση ξαφνικών σοκ στην οικονομία θα υπάρχει μια «ρήτρα διαφυγής» που θα επιτρέπει την προσωρινή διακοπή των μέτρων, όμως για να ενεργοποιηθεί αυτή η ρήτρα θα πρέπει να υπάρχει η σύμφωνη γνώμη των υπολοίπων κρατών-μελών.

Σε μια αναγνώριση του γεγονότος πως οι κυβερνήσεις εκτός από το να ακολουθούν συνετή οικονομική πολιτική πρέπει να κερδίζουν και εκλογές, οι υπουργοί Οικονομικών συμφώνησαν πως οι νέοι κανόνες θα πρέπει «να επιτρέπουν στις εκλογικές διαδικασίες… να διαμορφώνουν την οικονομική πολιτική».

Έτσι όλα τα σχέδια μείωσης τους χρέους θα μπορούν να ευθυγραμμίζονται με τον εκλογικό κύκλο της κάθε χώρας, να αναθεωρούνται με την αλλαγή κυβέρνησης και να αναβαθμίζονται διατηρώντας τους συμφωνημένους στόχους.

Οι κρίσιμες λεπτομέρειες

Παρά την σύγκλιση απόψεων παραμένουν πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες που μένουν να καθοριστούν και εκφράζονται διαφωνίες. Βασικό σημείο τριβής αποτελεί η μεθοδολογία με την οποία η Κομισιόν θα προχωρά στην ανάλυση βιωσιμότητας των χρεών του κάθε κράτους, βάσει της οποίας θα καθορίζεται και το σχέδιο μείωσης του χρέους.

Ένα ακόμη σημείο αντιπαράθεσης είναι το αν θα πρέπει να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος στόχος για τη μείωση του χρέους που θα είναι κοινός για όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για τη Γερμανία, η οποία ζητάει να διατηρηθούν κάποιοι ποσοτικοί στόχοι, παρά τη μεγαλύτερη ευελιξία που θα προσφέρει το νέο Σύμφωνο.

Διαφωνίες από τη Γερμανία

«Η Ευρώπη χρειάζονται νέους κανόνες που θα διατηρούν του δημοσιονομικούς κανόνες και θα επιτρέπουν την ενίσχυση των επενδύσεων, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ μετά τη συνεδρίαση του Ecofin. Ο ίδιος χαρακτήρισε ως «πολύ καλά νέα» τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης.

Πλέον αναμένονται συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Όμως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντερ δήλωσε σήμερα πως απομένει πολλή δουλειά να γίνει μέχρι να συμφωνήσει η Γερμανία στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο υπουργός δήλωσε πως ένα σημαντικός αριθμός κρατών-μελών της ΕΕ εκφράζει ανησυχίες πως οι θέσεις τους δεν εκφράζονται πλήρως στις προτάσεις. «Μένει ακόμη πολλή δουλειά για να συμφωνήσει η Γερμανία», σχολίασε ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ σημειώνοντας πως τα συμπεράσματα του Ecofin δεν είναι «λευκή επιταγή».

Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε το Bloomberg, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Κρίστιαν Λίντερ, ξάφνιασε κάνοντας προτάσεις την παραμονή της σημερινής συνεδρίασης των Ευρωπαίων ομολόγων του στις Βρυξέλλες. Συγκεκριμένα, η γερμανική πλευρά ζήτησε να συμπεριληφθεί στο κείμενο ένας όρος που να αναφέρει ότι όλη η προεργασία πάνω στις νομοπαρασκευαστικές προτάσεις θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί φέτος, ενώ απαίτησε επίσης η Κομισιόν να έχει εκτεταμένες επαφές με όλες τις χώρες-μέλη πριν να δημοσιεύσει τις προτάσεις της.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Γερμανία: Απαιτήσεις της τελευταίας στιγμής για το Σύμφωνο Σταθερότητας