Αερομεταφορές: Οδηγός επιβίωσης για την επόμενη ημέρα μετά την πανδημία
H πανδημία του κορωνοϊού έχει «ψαλιδίσει» τα φτερά των αεροπορικών εταιρειών, παρά το «σωσίβιο» 160 δισ. δολαρίων από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο. Η ΙΑΤΑ κρούει τον κώδωνα κινδύνου ότι οι αερομεταφορείς δεν έχουν την πολυτέλεια χρόνου να περιμένουν για την κυκλοφορία του εμβολίου, με τον γενικό διευθυντή της ΙΑΤΑ, Αλεξάντρ ντε Ζινιάκ να επισημαίνει ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας είναι «αδιανόητος», επαναλαμβάνοντας τις εκκλήσεις για καθολική διεξαγωγή τεστ ανίχνευσης πριν από την επιβίβαση, ως τη μοναδική λύση για την επιστροφή στην ομαλότητα.
Ζωτικής σημασίας και για την ελληνική οικονομία ο κλάδος των αερομεταφορών, με την ΙΑΤΑ να προβλέπει 61% μείωση της επιβατικής κίνησης φέτος ποσοστό που μεταφράζεται σε 30 εκατ. λιγότερους επιβάτες που θα ταξιδέψουν από και προς ελληνικούς προορισμούς. O αντίκτυπος της δραματικής πτώσης της επιβατικής κίνησης στην ελληνική οικονομία αποτιμάται στα 10 δισ. ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο περισσότερες από 273.000 θέσεις εργασίας.
Το εμβόλιο δεν είναι πανάκεια
Οι ειδήσεις για την πρόοδο που σημειώνουν οι φαρμακευτικές και εταιρείες βιοτεχνολογίας στην ανάπτυξη των εμβολίων αναπτερώνουν τις ελπίδες για αίσιο τέλος στην πανδημία. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τα εμβόλια δεν θα είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό ενωρίτερα από το δεύτερο ήμισυ της επόμενης χρονιάς και ενδεχομένως ακόμη πιο αργά για κάποιες περιοχές του κόσμου. «Οι αερομεταφορείς δεν έχουν αρκετά αποθέματα ρευστότητας για να αντέξουν τόσο πολύ», τονίζει ο Τζέιμς Γουίλτσαϊρ, υπεύθυνος κυβερνητικών υποθέσεων στην ΙΑΤΑ.
Οι τελευταίες μελέτες εντοπίζουν μόλις 50 περιπτώσεις μόλυνσης από κορωνοϊό εν ώρα πτήσης, με πολλές από αυτές τις περιπτώσεις να προκύπτουν από εστίες «υπερ-μετάδοσης», όπου δεν είχε γίνει σωστή χρήση μάσκας, εξηγεί ο δόκτωρ Ντέιβιντ Πάουελ, ιατρικός σύμβουλος της ΙΑΤΑ.
Οι αεροπορικές εταιρείες ανά τον κόσμο έχουν ήδη λάβει στήριξη 160 δισ. δολαρίων υπό τη μορφή κρατικών ενισχύσεων, χωρίς όμως να διασφαλίζεται η επιβίωσή τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΙΑΤΑ, για τη διασφάλιση της επιβίωσης του αεροπορικού κλάδου θα χρειασθεί πρόσθετη τονωτική «ένεση» 70 με 80 δισ. δολαρίων.
«Είμαστε εξαιρετικά ευγνώμονες προς τις κυβερνήσεις που στήριξαν τον κλάδο των αερομεταφορών με 160 δισ. δολάρια», ανέφερε ο κ. ντε Ζινιάκ της ΙΑΤΑ, σε αεροπορικό φόρουμ που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Παρίσι.
«Για τους επόμενους μήνες, οι ανάγκες της αεροπορικής βιομηχανίας υπολογίζονται σε πρόσθετη βοήθεια 70-80 δισ. δολαρίων», εκτίμησε ο κ. Ντε Ζινιάκ. «Ειδάλλως, κάποιοι αερομεταφορείς δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν», προειδοποιεί.
Η έξαρση των κρουσμάτων Covid-19 και οι περιορισμοί στις ταξιδιωτικές μετακινήσεις έχουν υπονομεύσει ακόμη περισσότερο τις προοπτικές του αεροπορικού κλάδου, με την ΙΑΤΑ να προβλέπει συνολικές ζημίες 118,5 δισ. δολαρίων φέτος και συνολικά 157 δισ. δολάρια για τη διετία 2020-2021.
Η «καθίζηση» πάνω 75% της ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια τον Αύγουστο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 κρατάει καθηλωμένο το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου αεροπορικού στόλου. Ο αντίκτυπος των ταξιδιωτικών περιορισμών και των μέτρων καραντίνας έχει «γονατίσει» την αεροπορική βιομηχανία, θέτοντας σε κίνδυνο περίπου 4,8 εκατ. εργαζομένους του κλάδου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Air Transport Action Group(ATAG).
IATA και ATAG καλούν τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε πρόσθετα μέτρα στήριξης της αεροπορικής βιομηχανίας και να φροντίσουν για το άνοιγμα των συνόρων με ασφάλεια και χωρίς καραντίνα, εφαρμόζοντας ένα διεθνώς εναρμονισμένο σύστημα ανίχνευσης Covid-19 πριν από την αναχώρηση.
«Η αεροπορία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια άνευ προηγουμένου καταστροφή της απασχόλησης», υπογραμμίζει ο κ. ντε Ζινιάκ της IATA. «Οι αεροπορικές έχουν μειώσει το κόστος μέχρι το κόκαλο και τους έχει απομείνει ρευστότητα που εξασφαλίζει την επιβίωσή τους για 8,5 μήνες. Έχουν ήδη χαθεί δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και θα αυξηθούν στις εκατοντάδες χιλιάδες, εάν δεν συνδράμουν περισσότερο οι κυβερνήσεις με πρόσθετα μέτρα ανακούφισης», προειδοποιεί ο επικεφαλής της ΙΑΤΑ. Σύμφωνα με τον κ. ντε Ζινιάκ, η αεροπορία διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο στη διασύνδεση των χωρών και στη μεταφορά ζωτικής σημασίας εμπορευμάτων, κατά συνέπεια είναι προς το συμφέρον των κυβερνήσεων να παράσχουν πρόσθετη βοήθεια, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της αεροπορικής βιομηχανίας, τονίζει η ΙΑΤΑ. Το πιο σημαντικό όμως είναι η συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων για το ασφαλές άνοιγμα των συνόρων. «Αυτό συνεπάγεται την καθιέρωση ενός παγκόσμιου σχεδίου ανίχνευσης των επιβατών για Covid-19. Έτσι μπορεί να αρθεί η καραντίνα και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επιβατών στο να ταξιδέψουν ξανά», εξηγεί ο κ. ντε Ζινιάκ.
«Έως τα τέλη του έτους, σχεδόν το 80% των προγραμμάτων αντικατάστασης μισθών θα εκπνεύσουν. Χωρίς επιτακτική παρέμβαση από τις κυβερνήσεις, θα γίνουμε μάρτυρες της μεγαλύτερης εργασιακής κρίσης στην ιστορία της αεροπορικής βιομηχανίας», προειδοποιεί ο Στίβεν Κότον, γενικός γραμματέας του Διεθνούς Φόρουμ Αερομεταφορών(ITF).
Αερομεταφορές και ελληνική οικονομία
O κλάδος των αερομεταφορών είναι ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία και είναι αναγκαίο να βρεθούν λύσεις που να διασφαλίζουν την επιβίωση την επόμενη ημέρα μετά την πανδημική κρίση. Ο αντίκτυπος της νόσου Covid-19 στην αεροπορική ζήτηση για ταξίδια από και πρός την Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα βαρύς. Στο πλαίσιο του πρόσφατου διαδικτυακού συνεδρίου «Οδηγώντας την Ελλάδα σε μία νέα αεροπορική πραγματικότητα», η ΙΑΤΑ εκτίμησε ότι η επιβατική κίνηση στην Ελλάδα θα είναι μειωμένη 61% φέτος σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019. Στη διάρκεια του 2020, θα ταξιδέψουν από και προς την Ελλάδα 30 εκατ. επιβάτες λιγότεροι, με το κόστος για την ελληνική οικονομία να ανέρχεται στα 10 δισ. ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο περισσότερες από 273.000 θέσεις εργασίας.
Για το 2020, η ΙΑΤΑ προβλέπει ότι τα έσοδα των αεροπορικών εταιρειών που πραγματοποιούν δρομολόγια από και προς την Ελλάδα θα είναι μειωμένα κατά 3,7 δισ. ευρώ, με τον αντιπρόεδρο της ΙΑΤΑ Europe, Ραφαέλ Σβάρτσμαν, να εστιάζει στη σημασία για διατήρηση της στήριξης από τις κυβερνήσεις, μέχρις ότου η αεροπορική βιομηχανία σταθεί και πάλι στα πόδια της.
Από τα στοιχεία της ΙΑΤΑ προκύπτει ότι οι αερομεταφορές αποτελούν ζωτικής σημασίας κλάδο για την Ελλάδα και όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ειδικότερα για την Ελλάδα, οι αερομεταφορές αντιπροσωπεύουν πάνω από το 10% του ΑΕΠ, υποστηρίζοντας περίπου 500.000 θέσεις εργασίας. Ο αντιπρόεδρος της ΙΑΤΑ Ευρώπης, Ραφαέλ Σβάρτσμαν, κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να στηρίξει όλες τις προσπάθειες για τη σύσταση ενιαίου ταξιδιωτικού πρωτοκόλλου και την προώθηση ενός ενισχυμένου προγράμματος ανίχνευσης Covid-19 πριν από κάθε πτήση, ώστε να διασωθούν οι θέσεις εργασίας σε αεροπορία, ταξιδιωτικό και τουριστικό κλάδο.
Οι επόμενοι τρεις με έξι μήνες αναμένονται πολύ δύσκολοι, όχι μόνο για τις αερομεταφορές, αλλά και για τον ελληνικό τουρισμό ευρύτερα. Όσον αφορά το μέλλον, η ΙΑΤΑ προβλέπει ότι θα χρειασθεί να μεσολαβήσουν τουλάχιστον 12-18 μήνες για επιστροφή της αεροπορικής δραστηριότητας στην Ευρώπη σε κάποια μορφή κανονικότητας.
Τα «εργαλεία» για να σωθούν οι αερομεταφορές
Στη διάρκεια του καλοκαιριού, η Ελλάδα τα πήγε καλύτερα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, χάρη στη στοχευμένη πολιτική διεξαγωγής τεστ ανίχνευσης στους επιβάτες αφίξεων και στην άρση της καραντίνας. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία της ΙΑΤΑ δείχνουν ότι η Ελλάδα είχε το μικρότερο ποσοστό πτώσης στις πωλήσεις εισιτηρίων(-58%) τον Ιούλιο και τον Αύγουστο σε σύγκριση με άλλες τουριστικές αγορές της Ευρώπης, όπως η Γαλλία(-81%), Ιταλία(-81%), Ισπανία(-85%), Πορτογαλία(-81%) και Κύπρος(-81%).
Η εναρμόνιση των υγειονομικών πρωτοκόλλων και η διεξαγωγή τεστ ανίχνευσης κορωνοϊού πριν από κάθε αναχώρηση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ανάκαμψη της αεροπορικής δραστηριότητας, αναφέρειη ΙΑΤΑ. Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου προϋποθέτει συνεργασία, ώστε να είναι πιο εύκολο και πιο οικονομικό το ταξίδι με αεροπλάνο. Σε αυτό μπορεί να συμβάλει η τεχνολογία, καθώς διευκολύνει τη διαδικασία υιοθέτησης νέων, προληπτικών μέτρων υγιεινής, όπως η ηλεκτρονική φόρμα PLF(Passenger Locator Form).
Kαι παρότι η συνεργασία και ενέργειες των κυβερνήσεων για το άνοιγμα των αεροπορικών αγορών αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αποκατάσταση των αεροπορικών ταξιδίων, εξίσου σημαντική είναι και η ενίσχυση των κινήτρων και επιθυμίας των επιβατών να ταξιδέψουν με αεροπλάνο, υπογραμμίζει η ΙΑΤΑ. Κυρίως, να αισθάνονται ότι είναι ασφαλές -από υγειονομικής άποψης- το να ταξιδέψουν.
Αδιαμφισβήτητα ο κορωνοϊός άλλαξε τη συμπεριφορά των πελατών, καθώς δεν μπορούν πλέον να προγραμματίσουν από πολύ νωρίς και να κάνουν κράτηση εισιτηρίων, ενώ επιδεικνύουν αυξημένο ενδιαφέρον για τα μέτρα υγιεινής. Ως εκ τούτου, όλοι οι αερομεταφορείς αναπροσαρμόζουν τις προσφορές τους, προσφέροντας ενισχυμένα, προληπτικά μέτρα υγιεινής, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα, ενώ προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία, όπως τις ειδικές τιμές για οικογενειακά εισιτήρια ή την αλλαγή ημερομηνίας εισιτηρίου χωρίς χρέωση.
Με το δεύτερο και πιο επιθετικό κύμα Covid-19 σε πλήρη εξέλιξη, το μέλλον των αερομεταφορών παραμένει θολό. Όμως με τα κατάλληλα εργαλεία και πρωτοβουλίες θα μπορέσουν και πάλι να ανοίξουν τα φτερά τους.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News