Το τέλος της «τυραννίας»: Οι εργαζόμενοι ζητούν τον χρόνο και τον χώρο τους

Δεν έχουν περάσει ούτε 100 χρόνια από το 1926, όταν ο Χένρι Φορντ καθιέρωσε την 40ωρη εβδομάδα για τους εργαζόμενους της Ford. H γέννηση του 8ώρου έφερε μεγάλες αλλαγές στον τρόπο εργασίας.

Ωστόσο, είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι μισθωτοί δεν δουλεύουν απλά οκτάωρο. Η μισθωτή εργασία έγινε μια απάτη των εργοδοτών και των managers, οι οποίοι υπόσχονταν εργασιακή ασφάλεια και επέβαλαν απλήρωτες υπερωρίες.

Για δεκαετίες, η άρχουσα τάξη είχε την εντύπωση ότι το να πληρώνεις κάποιον έναν μισθό δίνει στην εταιρεία τον πλήρη έλεγχο του χρόνου του εργαζομένου. 

Τα τελευταία χρόνια, όμως, οι εργαζόμενοι του λευκού κολάρου έχουν αρχίσει να βλέπουν την εργασία τους όπως εκείνοι του μπλε κολάρου: μια οικονομική συναλλαγή σύμφωνα με την οποία πληρώνεσαι για να κάνεις μια συγκεκριμένη δουλειά και για να παραδώσεις κάποιο προϊόν. Δεν τους νοιάζουν ποια πράγματα όπως η αφοσίωση στην εταιρεία όπου δουλεύουν και να είναι μέρος μιας εργασιακής «οικογένειας».

Ενώ αυτοί οι εργαζόμενοι έχουν αποδείξει τα τελευταία δύο χρόνια ότι μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους από το σπίτι, διατηρώντας κάποια αυτονομία, τα αφεντικά θέλουν να επιστρέψουν στο γραφείο ή να τους παρακολουθούν ενώ δουλεύουν από το σπίτι για να σιγουρευτούν ότι «δουλεύουν όλη την ώρα».

Από την άλλη, οι εργαζόμενοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι η ευέλικτη εργασία – είτε από άποψη ωρών, είτε από άποψη τοποθεσίας – είναι και παραγωγική και προσφέρει κάποιες ανέσεις. Αν δεν το συνειδητοποιήσουν αυτό οι εργοδότες, τότε θα χάσουν εργαζόμενους θα αναζητήσουν δουλειά σε εταιρείες που θα τους επιτρέψουν να έχουν αυτή την ευελιξία.

Πλήρης έλεγχος των εργαζομένων

Συνειδητά ή όχι, οι εταιρείες χρησιμοποιούν το γραφείο για να παγιδεύσουν τους εργαζόμενούς τους και ως προς τον χώρο και ως προς τον χρόνο. Όση ώρα είσαι εκεί, πρέπει να δουλεύεις. Στην πραγματικότητα, όμως, οι άνθρωποι είναι παραγωγικοί μόνο τρεις ώρες την ημέρα.

Η ευέλικτη εργασία και η τηλεργασία επιτρέπει στους εργαζόμενους να δουλεύουν λιγότερες από 40 ώρες την ημέρα, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν αρέσει στους εργοδότες. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιούν ειδικά προγράμματα για να βλέπουν αν ο εργαζόμενος είναι συνδεδεμένος στον υπολογιστή του, αν «βολτάρουν» και σε άλλες ιστοσελίδες την ώρα της δουλειάς, αν κάθονται πράγματι στον υπολογιστή ή αν κάνουν και δεύτερη δουλειά ταυτόχρονα.

Αυτό που δεν κοιτάνε οι εργοδότες σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αυτό που έχει σημασία: αν οι εργαζόμενοι κάνουν τη δουλειά τους. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το management, να τους «ανήκει» το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα του εργαζόμενου για τις 8 αυτές ώρες.

Έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα

Θεωρείται πλέον ξεπερασμένο οι εργαζόμενοι να είναι στα γραφεία τους και να δουλεύουν συνεχώς για τις 8 ώρες της βάρδιάς τους. Ειδικά, δουλειές όπως αυτές του προγραμματιστή, του αρχιτέκτονα, του μηχανικού, του μαρκετίστα είναι αρκετά ρευστές, απαιτούν πνευματική διεργασία και δεν χωράνε σε κουτάκια.

Όμως, εργοδότες και μάνατζερ συνεχίζουν να έχουν την αναχρονιστική λογική ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι παραγωγικοί και τις 8 ώρες – κάτι που εννοείται ότι δεν συμβαίνει.

Τα ανώτερα στελέχη πληρώνονται έως και 351 φορές παραπάνω από έναν απλό εργαζόμενο, αλλά σπανίως είναι μέρος της διαδικασίας χάρη στην οποία γίνονται πιο πλούσιοι. Δεν έχουν ουσιαστική οπτική για το είδος, το εύρος και τη διάρκεια της δουλειάς που χρειάζεται για να δημιουργηθεί το προϊόν της εταιρείας τους.

Ωστόσο, αντί να ζητούν κάποιο αποτέλεσμα (όπως αυξημένα κέρδη στο τέλος του έτους), το μόνο που θέλουν είναι να παίρνουν τον «δίκαιο» χρόνο που αντιστοιχεί από κάθε εργαζόμενό τους. Από τη μεριά τους, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δίνουν αναφορά σε άτομα που δεν έχουν τα προσόντα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του εργοδότη ή να καταλάβουν πόσος είναι αυτός ο «δίκαιος χρόνος».

Είναι δύσκολο για τις εταιρείες και τους ηγέτες τους να αλλάξουν αυτή τη νοοτροπία γιατί έτσι θα έπρεπε να αξιολογούν κάθε εργαζόμενό τους ξεχωριστά. Εκτός από χρονοβόρα, είναι μια διαδικασία την οποία λίγοι μάνατζερ έχουν μπει στον κόπο να κάνουν και σίγουρα θα τους φέρει αντιμέτωπους με τη δική τους συνεισφορά.

Οι εργαζόμενοι γίνονται υπερασπιστές της παραγωγικότητας

Το πιο παράξενο με το κύμα της Μεγάλης Παραίτησης είναι ότι οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που ζητούν αποδοτικότητα. Θέλουν να δουλεύουν οπουδήποτε και οποτεδήποτε, έχοντας επίγνωση ότι θα πρέπει να φτιάξουν ανάλογα και το πρόγραμμά τους. Αυτό το μοντέλο διευκολύνει τις επιχειρήσεις γιατί έτσι έχουν λιγότερα έξοδα (για γραφεία, μετακινήσεις και λογαριασμούς).

Γι’ αυτό, οι εργαζόμενοι της Google είναι έξαλλοι που θα πρέπει να εργάζονται από το γραφείο 3 μέρες την εβδομάδα, παρά το γεγονός ότι απέδειξαν ότι είναι εξίσου παραγωγικοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. 

Φανταστείτε μια αντίστροφη κατάσταση. Ένας κόσμος όπου όλοι δουλεύουν με τηλεργασία και οι εργαζόμενοι ζητούν ένα μεγάλο γραφείο για να μπορούν να φεύγουν από αυτό στην ώρα τους ή να απολαμβάνουν μια κουβεντούλα με τον συνάδελφό τους στην κουζίνα!

Ξαφνικά, οι εργαζόμενοι γίνονται υπερασπιστές της παραγωγικότητας. Το πρόβλημα είναι ότι οι εργοδότες δεν θέλουν μόνο τη δουλειά και την παραγωγικότητα. Θέλουν να μπορούν να ελέγχουν τους εργαζόμενούς τους και να προστατέψουν αυτό το αναποτελεσματικό status quo.

Aπό τη μεριά τους, οι εργαζόμενοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι είναι ο λόγος που μια επιχείρηση υπάρχει. Και υποβάλλουν δίκαια και εύλογα αιτήματα στους ανώτερούς τους για να ισχυροποιήσουν τη θέση τους.

Παράγουν ένα προϊόν με αντάλλαγμα τον μισθό τους και όχι ένα κομμάτι της ζωής του. Και αυτό είναι κάτι που πολλοί εργοδότες φοβούνται μετά την πανδημία.

moneyreview.gr με πληροφορίες από Business Insider

Διαβάστε επίσης:

Αποκαλυπτική έρευνα: Η μισή ημέρα εργασίας «φεύγει» σε ανούσια πράγματα

Καλύτερα άνεργοι, παρά δυστυχισμένοι: Οι νέοι ανατρέπουν τα πάντα στην αγορά εργασίας

Τετραήμερη εργασία: Και όμως, υπάρχουν και μειονεκτήματα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News