Ευρωπαϊκές τράπεζες: Πώς το ρευστό θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη
H εντυπωσιακή αύξηση των καταθέσεων από τις αρχές του 2020 προσφέρει «ανάχωμα» στις ευρωπαϊκές τράπεζες, εν μέσω των συνθηκών έντονης αβεβαιότητας που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊού. Παράλληλα, θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης, με τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να κάνουν χρήση του ρευστού που είχαν αποταμιεύσει τις δύσκολες ημέρες, εκτιμά η DBRS σε ανάλυσή της για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Η αύξηση των καταθέσεων μπορεί να συμβάλει σε σταθερή χρηματοδότηση σε χαμηλό κόστος. Παρ’ όλα αυτά, η εξασθένηση της εμπιστοσύνης εν μέσω πανδημίας συνεπάγεται βραδύτερους ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης σε σύγκριση με τους ρυθμούς αύξησης των καταθέσεων, παρατηρεί η DBRS.
«Φουσκωμένες» και οι ελληνικές καταθέσεις
Η αβεβαιότητα και τα περιοριστικά μέτρα «φουσκώνουν» και τις καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες. Ειδικότερα, οι καταθέσεις των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών και επιχειρήσεων σημείωσαν αύξηση των Οκτώβριο, για ένατο διαδοχικό μήνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυξήθηκαν τον Οκτώβριο κατά 2,526 δισ. ευρώ για να ανέλθουν στα 155,7 δισ. ευρώ από 153,1 δισ. ευρώ του Σεπτεμβρίου. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής επιταχύνθηκε στο 11,6% από 10,3% τον προηγούμενο μήνα. Οι καταθέσεις των επιχειρήσεων σημείωσαν αύξηση κατά 968 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο, έναντι αύξησης κατά 877 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 36,1% από 33,2% τον προηγούμενο μήνα. Ακόμη μεγαλύτερη η αύξηση στις καταθέσεις των νοικοκυριών, έχοντας αυξηθει κατά 1,558 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2020, έναντι αύξησης κατά 283 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 6,3% από 5,4% τον προηγούμενο μήνα.
Παρόμοια η εικόνα και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σύμφωνα με την DBRS, μία από τις συνέπειες των lockdowns συνεπεία της νόσου Covid-19 ήταν η εντυπωσιακή αύξηση των καταθέσεων στην Ευρώπη, τόσο νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων. Στο εννεάμηνο έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, οι καταθέσεις στις τράπεζες 13 χωρών της Ευρώπης(Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Σουηδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Δανία, Φινλανδία, Ιρλανδία και Βέλγιο) σημείωσαν κατά μέσο όρο αύξηση 9% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019, όπως εκτιμά η DBRS στην έκθεσή της. Δεδομένου ότι παραμένουν σε ισχύ τα περιοριστικά μέτρα λόγω κορωνοϊού, ο οίκος αναμένει ότι η τάση αύξησης των καταθέσεων θα συνεχισθεί.
Οι τράπεζες διστάζουν να χορηγήσουν δάνεια
Διαφορετική η εικόνα στη δραστηριότητα χορήγησης δανείων, με τους ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης βραδύτερους σε σύγκριση με τους ρυθμούς αύξησης των καταθέσεων. Εξαίρεση στον κανόνα οι χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα χορήγησης δανείων με κρατικές εγγυήσεις. Με βάση το δείγμα της DBRS, τα δάνεια προς τους πελάτες αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 2% στο εννεάμηνο του 2020. Σε χώρες όπου εφαρμόσθηκαν προγράμματα δανειοδότησης με κρατικές εγγυήσεις, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, παρατηρείται μεγαλύτερη δραστηριότητα χορήγησης δανείων. Στην Ελλάδα, η επεκτακτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε συνδυασμό με τη δράση της Αναπτυξιακής Τράπεζας έχουν συμβάλει στην επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης, ειδικά προς τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πρόσφατες επισημάνσεις του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της πιστωτικής επέκτασης κυμαίνεται γύρω από το 8%, είναι δηλαδή πολύ αυξημένος σε σχέση με τους αντίστοιχους ρυθμούς του 2019 και των πρώτων μηνών του 2020.
Σε άλλες χώρες, όπως Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία ή Δανία, η DBRS δεν παρατηρεί αύξηση στις χορηγήσεις δανείων.
‘Οσον αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, σε ένα μετριοπαθές σενάριο η DBRS αναμένει επιστροφή της ευρωπαϊκής οικονομίας στην ανάπτυξη το 2021, μια ανάπτυξη που θα βασισθεί στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, σε συνδυασμό με επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης και τη χρήση του ρευστού που είχαν κρατήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εν αναμονή καλύτερων ημερών. Παρ’ όλα αυτά, η DBRS προειδοποιεί για το ενδεχόμενο αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων από τις τράπεζες.
Σε ένα δυσμενές σενάριο, οι προοπτικές για το 2021 παραμένουν γεμάτες προκλήσεις. Σε ένα τέτοιο σενάριο, η πιστωτική επέκταση προς επιχειρήσεις θα στηριχθεί κυρίως στα προγράμματα κρατικών εγγυήσεων. Παρ’ όλα αυτά, αναμένει συρρίκνωση του όγκου δανείων στην Ευρωζώνη, τόσο το 2021 όσο και το 2022.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
