ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Τι είναι και πώς λειτουργούν οι πρότυπες προτάσεις

Τι είναι και πώς λειτουργούν οι πρότυπες προτάσεις

Ώθηση στην υλοποίηση μεγάλων έργων με προϋπολογισμό τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) επιδιώκει να δώσει το υπουργείο Υποδομών μέσω του σχεδίου νόμου για τις «πρότυπες προτάσεις». Ουσιαστικά, το νομοθέτημα, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπει την υποβολή προς την πολιτεία ολοκληρωμένων και κοστολογημένων προτάσεων έργων με αποδεδειγμένη συμβολή στην οικονομία από ιδιώτες. Εάν οι προτάσεις αυτές-«unsolicited proposals» όπως είναι ο διεθνής όρος-γίνουν δεκτές, προκηρύσσεται διαγωνισμός για την ανάθεση του έργου. Εάν δεν καταφέρει να αναδειχθεί ως οριστικός ανάδοχος η εταιρεία ή η κοινοπραξία που έχει διατυπώσει την πρόταση, αποζημιώνεται για το κόστος της προετοιμασίας της «μακέτας» του μεγάλου έργου.

Στόχος του νομοσχεδίου είναι να επιταχυνθεί η ωρίμανση των μεγάλων έργων υποδομής, δεδομένου ότι το χρονοδιάγραμμα αξιοποίησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ασφυκτικό.  

Όπως ανέφερε, σε πρόσφατο συνέδριο, ο διευθύνων Σύμβουλος της Άκτωρ Παραχωρήσεις και Πρόεδρος του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ) Γιώργος Συριανός, οι προτάσεις καινοτομίας με πρωτοβουλία του ιδιωτικού τομέα – οι οποίες εφαρμόζονται ήδη σε χώρες της ΕΕ – έρχονται να συμβάλλουν στην ταχύτερη και οικονομικότερη υλοποίηση του σχεδιασμού τεχνικών έργων.

«Ουσιαστικά ιδιωτικοί φορείς μπορούν να διαμορφώσουν και να υποβάλουν πρόταση για ένα έργο για το οποίο δεν υπάρχει εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία – στη μέχρι σήμερα διαδικασία βάσει νόμου την πρωτοβουλία έχει πάντα το Δημόσιο. Οι προτάσεις καινοτομίας είναι η απάντηση στην επιτακτική ανάγκη για ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την απορρόφηση πόρων με ταχύτερους ρυθμούς και πιο ευέλικτες διαδικασίες – απαγκιστρωμένες από αγκυλώσεις και γραφειοκρατία».

Όπως εκτίμησε, τα έργα παραχώρησης αυτή τη στιγμή χρειάζονται 7 – 8 χρόνια για να βγει ανάδοχος, χρονικό διάστημα που μπορεί να συρρικνωθεί σε έως ενάμιση χρόνο μέσω των προτάσεων καινοτομίας.

Πώς λειτουργούν οι πρότυπες προτάσεις

Οι ιδιώτες, κυρίως μεγάλες εταιρείες, καταθέτουν τις προτάσεις τους αποκλειστικά κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο εκάστου ημερολογιακού τριμήνου στην Επιτροπή Αξιολόγησης (πρότυπων προτάσεων) μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Αυτές θα πρέπει να συνοδεύονται από πλήρη φάκελο υποστηρικτικών στοιχείων και εγγράφων, όπως η αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου, η τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της σύμβασης, η αναλυτική τεκμηρίωση της αξίας της προτεινόμενης επένδυσης, η μελέτη κόστους – οφέλους κτλ.

Απαιτείται η καταβολή παραβόλου, υπέρ του Δημοσίου, ίσου με το 1‰ της προϋπολογιζόμενης αξίας του έργου. Ο προτείνων δύναται να αποσύρει οποτεδήποτε την πρότυπη πρότασή του και σε αυτή την περίπτωση. Εάν αυτό συμβεί προτού ολοκληρώσει την αξιολόγησή της η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, επιστρέφεται στον προτείνοντα το 30% της αξίας του παραβόλου. Εάν η πρότυπη πρόταση αποσυρθεί μεταγενέστερα, το καταβληθέν ποσό του παραβόλου δεν επιστρέφεται.  

Σε περίπτωση που έχουν υποβληθεί δύο προτάσεις με το ίδιο ή παρόμοιο αντικείμενο, η Επιτροπή Αξιολόγησης εισηγείται την έγκριση μόνο της πιο σκόπιμης και συμφέρουσας πρότυπης πρότασης. Όσον αφορά τις προτάσεις τίθενται υπό αξιολόγηση, εφόσον χρειαστεί, ο προτείνων καλείται μέσα σε ένα μήνα να υποβάλει συμπληρωματικές πληροφορίες, ενώ η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώνεται σε 90 ημέρες, βάσει όσων προβλέπει το σχέδιο νόμου.

Τι μέλλει γενέσθαι εάν η πρόταση γίνει δεκτή; Η Επιτροπή Αξιολόγησης υποβάλει τη θετική εισήγησή της στον αρμόδιο υπουργό (π.χ. Υποδομών ή Περιβάλλοντος), ο οποίος εισάγει, με πρότασή του, την πρότυπη πρόταση προς τελική κρίση στην Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας. Στη συνέχεια προχωρούν οι διαδικασίες δημοπράτησης του έργου, η σύνταξη των τευχών δημοπράτησης κτλ.

Σημειώνεται ότι τα συγκεκριμένα έργα είναι δυνατόν να υλοποιηθούν μόνον μέσω συμβάσεων έργων, συμβάσεων παραχώρησης και συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).

Ο μηχανισμός αποζημίωσης

Με στόχο οι ιδιώτες να έχουν κίνητρο να υποβάλουν πρότυπες προτάσεις, από την έκδοση της απόφασης έγκρισης της πρότυπης πρότασης από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, θεμελιώνουν δικαίωμα διεκδίκησης και καταβολής των εξόδων προετοιμασίας. Εάν οριστικός ανάδοχος της σύμβασης ανακηρύσσεται διαγωνιζόμενος που δεν είναι ο προτείνων, ο οριστικός ανάδοχος υποχρεούται να καταβάλει στον προτείνοντα τα έξοδα προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης σε διάστημα δύο μηνών. Για τη διασφάλιση της αποζημίωσης του προτείνοντα, προβλέπεται η καταβολή εγγύησης από τον προσωρινό ανάδοχο ποσού ίσου με τα έξοδα προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης. Η διάρκεια της εγγύησης ανανέωνεται μέχρι να υπάρξει η ανακήρυξη του αναδόχου ως οριστικού.   

Διαβάστε ακόμη: 

ΤΑΙΠΕΔ: Σε διαγωνισμούς έργα ύψους 2,5 δισ. ευρώ – Ποια είναι τα projects

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News