S&P: Αντέχει η Ελλάδα ένα επιτοκιακό σοκ;

Stress test στις αντοχές των οικονομιών στις αυξήσεις των επιτοκίων «έτρεξαν» οι αναλυτές της S&P Global Ratings, την ώρα που η «αφύπνιση» του πληθωρισμού γεννά σενάρια για σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών.

«Η άποψη της S&P Global Ratings είναι ότι οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό παγκοσμίως είναι υπερβολικές και ότι μία ελεγχόμενη αναθέρμανση αποτελεί μία θετική εξέλιξη για την παγκόσμια οικονομία», τονίζουν οι αναλυτές του οίκου.

Πάντως, για να διαπιστώσει ποιες οικονομίες είναι ευάλωτες σε πιθανές αυξήσεις των επιτοκίων, η S&P μέτρησε τις επιπτώσεις που θα είχε μία απότομη αύξηση στο κόστος δανεισμού στα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Τα αποτελέσματα της «άσκησης» δείχνουν ότι ακόμα και στο σενάριο της αύξησης των επιτοκίων κατά 300 μονάδες βάσης (3 ποσοστιαίες μονάδες), οι 15 από τις 18 ανεπτυγμένες χώρες και οι 16 από τις 20 αναδυόμενες χώρες που εξετάστηκαν θα δουν τις δαπάνες τους για τόκους να αυξάνονται κατά λιγότερο από 1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ σε σχέση με το βασικό σενάριο, έως το 2023.

«Η πλειοψηφία των κρατών θα πληρώνει είτε τους ίδιους ή λιγότερους τόκους ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με το 2018», εξηγούν οι αναλυτές.

Τα αποτελέσματα του stress test για την Ελλάδα

Το stress test της S&P δείχνει ότι η Ελλάδα δεν έχει ιδιαίτερο λόγο να φοβάται τις αυξήσεις των επιτοκίων, παρότι αναμένεται να εμφανίσει χρέος ίσο με το 212% του ΑΕΠ φέτος. Προφανώς, η πολύ μακρινή ωρίμανση του ελληνικού χρέους και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του οφείλεται προς τους πιστωτές του επίσημου τομέα, προστατεύει την Ελλάδα από τις επιτοκιακές διακυμάνσεις. 

Το βασικό σενάριο του οίκου τοποθετεί τις δαπάνες της χώρας για τόκους στο 2,7% του ΑΕΠ για το 2021, στο 2,6% για το 2022 και στο 2,5% για το 2023.

Στο σενάριο της αύξησης των επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης, οι δαπάνες για τόκους αυξάνονται οριακά, στο 2,8% του ΑΕΠ για κάθε ένα από τα τρία χρόνια.

Ακόμα και στο σενάριο της αύξησης των επιτοκίων κατά 300 μονάδες βάσης, οι δαπάνες για τόκους εμφανίζουν μικρή αύξηση, στο 2,9% του ΑΕΠ για το 2021, στο 3% του ΑΕΠ για το 2022 και στο 3,1% για το 2023.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Από την ανάλυση που πραγματοποίησε η S&P, μόνο τρεις χώρες ανάμεσα στις 18 ανεπτυγμένες που εξετάστηκαν θα πληρώνουν πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ περισσότερα για τόκους έως το 2023, στο σενάριο της αύξησης των επιτοκίων κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με το βασικό σενάριο: Πρόκειται για την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την Πορτογαλία.

 «Το συμπέρασμά μας είναι, επομένως, ότι το άμεσο δημοσιονομικό κόστος των υψηλότερων επιτοκίων είναι –με ελάχιστες εξαιρέσεις- διαχειρίσιμο για τα κράτη», τονίζουν οι αναλυτές της S&P. Βέβαια, στην ανάλυση του οίκου δεν έχουν συνυπολογιστεί οι δευτερογενείς επιπτώσεις που έχει το υψηλότερο κόστος δανεισμού στην ανάπτυξη, καθώς όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, αυτό είναι το σημείο στο οποίο οι αυξήσεις επιτοκίων αρχίζουν να επιβαρύνουν ουσιαστικά τα δημόσια οικονομικά. «Σε ένα περιβάλλον ασθενέστερων επιδόσεων του ΑΕΠ, το οποίο επιβαρύνεται από την  στασιμότητα στην παραγωγικότητα,  η διόρθωση πολύ μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τις κυβερνήσεις και για τις αξιολογήσεις μας, τόσο από οικονομική όσο και από πολιτική σκοπιά», τονίζει η ανάλυση.

Αυτό που έχει σημασία είναι το γιατί

Αυτό που τελικά έχει σημασία, είναι η βαθύτερη αιτία που θα οδηγήσει στην αύξηση των επιτοκίων, τονίζει η S&P. Εάν τα επιτόκια αυξηθούν γρήγορα, αντανακλώντας μία γρήγορη αύξηση της απασχόλησης και την ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ, σε ένα περιβάλλον σταθερής ενίσχυσης της παραγωγικότητας, τότε το υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους σίγουρα θα αντισταθμιστεί από την ενίσχυση των κρατικών εσόδων και την γρηγορότερη βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου, εξηγούν οι αναλυτές. Κάτι το οποίο είναι και το βασικό τους σενάριο.

Αντίθετα, εάν η αύξηση των επιτοκίων έρθει σαν μια καθυστερημένη απάντηση των κεντρικών τραπεζών στον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό σε ένα περιβάλλον στάσιμης παραγωγικότητας, τότε το επιτοκιακό σοκ ίσως να είναι ακόμα ισχυρότερο και από αυτό που προέκυψε από την άσκηση, με αποτέλεσμα οι οικονομίες να υποφέρουν.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News