To «φάρμακο» της online εργασίας: 6 επαγγελματίες εξηγούν τα οφέλη και τις «παρενέργειες»

Όταν σχολεία, καταστήματα, γυμναστήρια και οι ζωές μας στον έξω κόσμο έκλεισαν, άνοιξαν οι ψηφιακές πόρτες. Δεν ήταν μόνο εκείνοι που μεταφέρθηκαν απλά από τον υπολογιστή του γραφείου στον υπολογιστή του σπιτιού. Επαγγελματίες των οποίων η εργασία απαιτεί παραδοσιακά φυσική παρουσία και διάδραση κλήθηκαν να επιλέξουν: να μείνουν ανενεργοί ή να μεταφέρουν τη δραστηριότητά τους online. Για όσους ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τα social media, τις πλατφόρμες τηλεδιάσκεψης και τον φακό η μετάβαση ήταν πιο εύκολη, αν και όχι χωρίς εμπόδια και ανατροπές. Υπήρχαν και εκείνοι, όμως, που έπρεπε να ξανακάτσουν στα «θρανία», εκείνοι που πήραν την απόφαση και το ρίσκο να επενδύσουν στην εξέλιξή τους όταν η πανδημία είχε «παγώσει» τα πάντα γύρω τους, να εφοδιαστούν με «αντισώματα» για την επόμενη κρίση.

Το ψηφιακό «φάρμακο» δεν μπορεί να χορηγηθεί σε όλους. Αποδείχθηκε όμως για πολλούς αποτελεσματικό στην εποχή της Covid19, έστω και εάν δεν υποκαθιστά την δια ζώσης εργασία. Έξι επαγγελματίες εξηγούν στο «Money Review» πόσο τους βοήθησε, ποιες ήταν οι «παρενέργειες» και πόσο σκοπεύουν να χαμηλώσουν τη «δόση» μετά την πανδημία. 

Μάνια Παππά, συμβουλευτική ψυχολόγος (Msc)  

Πριν από έναν χρόνο, στο πρώτο lockdown, η Μάνια Παππά, που ειδικεύεται στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία, αναγκάστηκε να κάνει απότομα την online μετάβαση και να εργαστεί αποκλειστικά μέσω Διαδικτύου. Η προσαρμογή δεν ήταν εύκολη ούτε για την ίδια ούτε για τους θεραπευόμενους. Σήμερα εργάζεται με παιδιά και εφήβους στο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, μη κερδοσκοπικό σωματείο που προασπίζεται και προάγει τα δικαιώματα των παιδιών, ενώ παράλληλα, δουλεύω ιδιωτικά και με ενήλικες. Από το δεύτερο lockdown και έπειτα στο Δίκτυο εργάζεται με ένα ευέλικτο σχήμα τηλεργασίας και δια ζώσης παρουσίας, ενώ στη δουλειά με τους ενήλικες οι συναντήσεις είναι αποκλειστικά online. 

«H ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου είναι αρκετά διαδεδομένη και μια ακόμα επιλογή για ανθρώπους που ίσως δεν έχουν άλλες επιλογές (κάτοικοι σε απομακρυσμένες περιοχές ή στο εξωτερικό, με σοβαρά ζητήματα υγείας κ.ά.), επομένως υπήρχαν  πρωτόκολλα και για αυτό τον τρόπο δουλειάς στα οποία μπορέσαμε να ανατρέξουμε» λέει στο «ΜR». Ωστόσο «πολλοί άνθρωποι είναι αρκετά επιφυλακτικοί στο να μεταβούν από τη δια ζώσης συνάντηση στη διαδικτυακή, συνήθως φοβούνται ότι δεν θα είναι τόσο εύκολο να μιλήσουν ή θα αλλάξει η ποιότητα της δουλειάς».

Παρά τις επιφυλάξεις, οι περισσότεροι μετά την πρώτη διαδικτυακή συνεδρία αναφέρουν ότι δεν καταλαβαίνουν κάποια διαφορά. Είναι σημαντικό όμως, τονίζει η κ. Παππά, ότι σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εγείρονται ζητήματα όπως η εξασφάλιση της ιδιωτικότητας ( να μην υπάρχει για παράδειγμα κάποιος χώρος μέσα στο σπίτι που το άτομο να νιώσει ασφαλές να μιλήσει) ή να και μην υπάρχει ο αναγκαίος εξοπλισμός (υπολογιστής – πρόσβαση στο διαδίκτυο). 

«Η φύση της εργασίας μου βασίζεται στη δημιουργία της σχέσης ανάμεσα σε θεραπευτή και θεραπευόμενο, ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ο πλέον σημαντικός και η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο – εάν υπάρχει η δυνατότητα – είναι ένα βασικό κομμάτι, καθώς πέρα από όσα λέγονται η εξωλεκτική επικοινωνία είναι επίσης σημαντική και κάποιες φορές μπορεί να περιορίζεται από την συνεδρία μέσω υπολογιστή» τονίζει.

Υπάρχουν βέβαια και οφέλη. «Στα κέρδη είναι ο χρόνος των μετακινήσεων και τους πρώτους μήνες η ανάπαυλα από τους πολύ έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, όπως επίσης η δυνατότητα να παρακολουθήσει σεμινάρια που πριν δεν θα μπορούσε λόγω γεωγραφικών περιορισμών. Επιπλέον η επικοινωνία μέσω διαδικτύου μπορεί να δώσει την ευκαιρία να γνωρίσω  και άλλα κομμάτια πιο άμεσα που πριν δε γινόταν αλλά είναι σημαντικά για τον θεραπευόμενο, όπως ο χώρος και οι συνθήκες που ζει» αναφέρει. 

Από την άλλη υπάρχουν πράγματα που λείπουν. «Τα πιο σημαντικά είναι η καθημερινή επαφή με τους συναδέλφους, οι στιγμές του διαλείμματος μαζί τους, η απευθείας επικοινωνία, το να μπορώ να κοιτάω τον άλλον στα μάτια όταν μιλάμε ή να καταλαβαίνω όλη την έκφραση του προσώπου του και να μη κρύβεται το μισό από τη μάσκα». 

Ένα από τα κομμάτια στα οποία επιδρά η τηλεργασία είναι και η σύγχυση της προσωπικής με την επαγγελματική ζωή. «Τα όρια μπορούν να χαθούν εύκολα» εξηγεί. «Ο χώρος της χαλάρωσης μπορεί να είναι πλέον και ο χώρος που εργαζόμαστε, ενώ είναι πιο εύκολο να παραμείνεις συνδεδεμένος κυριολεκτικά και μεταφορικά με την εργασία σου και πέραν του ωραρίου. Βέβαια, μπορεί κάποιες φορές να συμβεί και το αντίστροφο, λόγω των συνθηκών μέσα στο σπίτι να είναι πιο δύσκολο να εργαστείς ή να συγκεντρωθείς. Για εμένα επηρεάστηκε ο ελεύθερος χρόνος, κυρίως όμως των περιοριστικών μέτρων και του πολύ λίγου χρόνου που απομένει από τη λήξη του ωραρίου μέχρι την απαγόρευση κυκλοφορίας». 

Αν λοιπόν επιχειρησούμε να ζυγίσουμε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα πού θα γείρει η ζυγαριά; «Η δια ζώσης συνάντηση είναι πολύ σημαντική και μετά το τέλος της πανδημίας θα είναι πάντα πρώτη επιλογή στην ιδιωτική πρακτική» τονίζε, αλλά συμπληρώνει: «Παρόλα αυτά η δυνατότητα τηλεργασίας κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις είναι μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική».

Ηώ Πάσχου, φωτογράφος 

Η Ηώ Πάσχου διδάσκει από το 2009 εως σήμερα στο Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Tεχνών του Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Πριν από έναν χρόνο όταν ξέσπασε η πανδημία και αποφασίστηκε το lockdown δεν είχε άλλη επιλογή. Η μετάβαση στην online εργασία ήταν άμεση. 

«Η μετάβαση υπήρξε δύσκολη γιατί δεν είχα εμπειρία τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και στην διαδικασία της εξ΄αποστάσεως διδασκαλίας. Ειδικά για ένα αντικείμενο οπως η φωτογραφία, η οποία προυποθέτει μια άμεση επαφή, μια διάδραση και μια ενεργή συμμετοχή απο τους σπουδαστές» αναφέρει. Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν και παραμένει όμως μας λέει να διατηρήσει το ενδιαφέρον των σπουδαστών σε υψηλό επίπεδο. «Να μην χάσουν την δημιουργικότητα τους σε αυτές τις δυστοπικές συνθήκες και να αναπτύξουν δεξιότητες μέσα απο τους περιορισμούς.Να διατηρήσουν και να διατηρήσω το πάθος για μάθηση».

Η Ηώ Πάσχου δεν πιστεύει πως τα δια ζώσης μαθήματα μπορούν να αντικατασταθούν. «Δεν θα μπορούσα να μην ταυτιστώ με μια φράση του Κορνήλιου Καστοριάδη: Για να υπάρξει πραγματική εκπαίδευση με την αυστηρή έννοια του όρου υπάρχει μια βασική προϋπόθεση: είναι ότι αυτή η εκπαιδευτική διαδικασία γίνεται αντικείμενο επένδυσης και πάθους και από τους εκπαιδευτές και από τους εκπαιδευόμενους και, για να το πω καθαρά, ότι αν δεν υπάρχει έρωτας μες στην εκπαίδευση δεν υπάρχει εκπαίδευση». 

Πέρα όμως από τις δυσκολίες στον τρόπο της εργασίας η αλλαγή αυτή μεταμόρφωσε ριζικά και την καθημερινότητα συνολικά της οικογένειάς της, αφού είναι παντρεμένη και έχει μία κόρη 11 ετών. «Τα σπίτια μας δεν είναι γραφεία, ουτε αίθουσες διδασκαλίας. Νοιώθω όμηρος μια καθημερινότητας χωρίς ανθρώπινη επαφή, με την κόρη μου να κάνει μεταξύ άλλων εικαστικά πίσω απο μια οθόνη, να ζητάω συνέχεια ησυχία και απομόνωση, με τον υπολογιστή να έχει αντικαταστήσει το βλέμμα» εξηγεί στο «MR». 

Τι κέρδισε λοιπόν και τι έχασε; «Κέρδισα μια τεχνική κατάρτιση αλλά έχασα την ουσία της διδασκαλίας, την ενσυναίσθηση» μας λέει. Όσο για το εάν θα συνεχίσει online μετά την πανδημία; «Όχι αλλά τα μελλοντικά μου σχέδια περιορίζονται στις 2 επόμενες κρίσιμες εβδομάδες», απαντά. 

Δήμητρα Ταφίλη, Φιλόλογος

H Δήμητρα Ταφίλη είναι διευθυντικό στέλεχος στη φροντιστηριακή εκπαίδευση και διδάσκει Νεολληνική Γλώσσα και Ιστορία, προετοιμάζοντας μαθητές για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Τόσο κατά το πρώτο lockdown όσο και τους τελευταίους μήνες διδάσκει αποκλειστικά online, αφού τα φροντιστήρια, όπως και τα σχολεία μένουν κλειστά. Η online διδασκαλία δεν της ήταν κάτι άγνωστο, αφού στον εκπαιδευτικό οργανισμό όπου εργάζεται αξιοποιούσαν εκπαιδευτική πλατφόρμα για online μαθήματα (κυρίως για επαναληπτικά μαθήματα αλλά και για την παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών εκτός Αττικής) ήδη από το 2016. «Αυτή είχε ήδη ξεκινήσει ως διαδικασία στον χώρο μας, έστω στην ιδιωτική εκπαίδευση. Δε θα έλεγα πως με ξάφνιασε η μετάβαση στην τηλεκπαίδευση, αλλά οι συνθήκες υπό τις οποίες έγινε» λέει στο «MR». «Ποτέ δε φανταζόμουν ότι θα έκανα αποκλειστικά μάθημα μέσω μίας οθόνης, χωρίς την επαφή και την αλληλεπίδραση με τους μαθητές, όμως η πραγματικότητα μας διέψευσε».

Δύο ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις, όπως εξηγεί: Η πρώτη να αισθανθούν τα παιδιά ότι το μάθημα έχει την ίδια αποτελεσματικότητα και αξία με το δια ζώσης μάθημα. «Ήθελα να μην αλλάξει τίποτε σε αυτό που εισέπρατταν από εμένα, τόσο γνωστικά όσο και ψυχολογικά» τονίζει. Η δεύτερη να συνεχίσουν χωρίς άγχος τα παιδιά την προετοιμασία τους για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. 

Για να το πετύχει μετέτρεψε έναν χώρο του σπιτιού σε αίθουσα, εγκαθιστώντας έναν πίνακα στον τοίχο. Επίσης, επέλεξε να στέκεται όρθια και να μην κάθεται σ’ ένα γραφείο. «Δε θα ξεχάσω την αντίδραση πολλών μαθητών, όταν με είδαν να γράφω κανονικά στον πίνακα σαν να ήμουν στην τάξη. Εξεπλάγησαν ευχάριστα και αυτό ήταν πολύ σημαντικό και ενθαρρυντικό για μένα. Νομίζω πως υπάρχει αμοιβαία κατανόηση κι αυτό είναι πράγματι συγκινητικό» λέει. 

Η Δήμητρα Ταφίλη ήταν από τους τυχερούς, για τους οποίους η online μετάβαση δεν έφερε σημαντικές μεταβολές στο εισόδημά της. «Γνωρίζω ότι αυτό δεν ισχύει για όλους τους εργαζομένους στον κλάδο μου» λέει. Όσο για το πώς επηρεάστηκε η καθημερινότητά της; «Οι ώρες εργασίας μου σίγουρα δε μειώθηκαν γιατί και η τηλεκπαίδευση απαιτεί εξίσου άρτιο  επίπεδο προετοιμασίας σε καθημερινή βάση. Η διαφορά είναι ότι έχω κερδίσει τις ώρες που απαιτούνταν για τις μετακινήσεις μου, αφιερώνοντάς τες πλέον σε περισσότερη προετοιμασία».

Επιπλέον παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ημέρες με απαιτητικά ωράρια εργασίας στο σπίτι και για τον σύζυγό της, αλλά και τηλεκπαίδευσης για τον 11χρονο γιο της, έχει κερδίσει περισσότερο χρόνο με την οικογένειά της. Κάτι λείπει όμως. «Η φυσική παρουσία των μαθητών μου στην τάξη, τα χαμόγελά τους, τα διαλείμματα με μαθητές και συναδέλφους». Δεν θα ήθελε λοιπόν σε καμία περίπτωση να μονιμοποιήσει την απουσία από το περιβάλλον της φυσικής τάξης. «Βλέπουμε όλοι αυτό που ζούμε ως ένα μακρύ και δύσκολο διάλειμμα: όσο κι αν η τεχνολογία μάς εξυπηρετεί αφάνταστα αυτή τη στιγμή, όλοι ανυπομονούμε για τη στιγμή που θα επιστρέψουμε στην τάξη» μας λέει. Δεν θα είχε ωστόσο πρόβλημα να συνεχίσει να παρέχει μαθήματα εξ αποστάσεως για όσους το επιθυμούν. «Εξάλλου, αν επικεντρωθούμε στην ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το καλό μάθημα το κάνει ο ίδιος ο δάσκαλος. Αυτός κάνει τη διαφορά, ανεξάρτητα από το αν διδάσκει σε μία φυσική τάξη ή μέσω μίας πλατφόρμας ηλεκτρονικής μάθησης» καταλήγει.

Μαρία Καραμπετιάν: Αισθητικός 

Η Μαρία Καραμπετιάν, μητέρα δύο αγοριών 4 και 6 ετών, εργάζεται ως μακιγιέζ, αισθητικός εδώ και δέκα χρόνια. Η φυσική παρουσία σε κέντρο αισθητικής ή στον χώρο των πελατών είναι απολύτως απαραίτητη σε ένα τέτοιο επάγγελμα. Όταν λοιπόν ήρθε η καραντίνα, η ζωή της και της οικογένειάς της άλλαξε εν μία νυκτί. «Έπρεπε να κινηθώ άμεσα, να κυνηγήσω την δουλειά μου, να κρατήσω το ενδιαφέρον των πελατών μου αμείωτο μέχρι να είναι πάλι διαθέσιμες οι υπηρεσίες μου, καθώς ζω και δραστηριοποιούμαι σε μια μικρή κοινωνία που δεν σου αφήνει τα περιθώρια ελιγμού ενώ παρέχει ελάχιστες δυνατότητες εξέλιξης» μας εξηγεί.

Το μέσο για να το πετύχει αυτό ήταν τα social media, με τα οποία όμως δεν είχε ασχοληθεί ενδελεχώς. Η όλη διαδικασία αρχικά φαινόταν βουνό. «Το ερώτημα που επανέρχονταν στο μυαλό μου ήταν με ποιό τρόπο θα μπορούσα να εκμεταλλευτώ την επιρροή των social media για να διατηρήσω την δουλειά μου».  Πήρε γρήγορα την απόφαση να ανοίξει τους ορίζοντές της πέραν της πόλης που ζει, δημιουργώντας την δική της ιστοσελίδα, στην οποία και παρουσιάζει τη δική της οπτική για το μακιγιάζ. Η Μαρία έγινε ξαφνικά από επαγγελματίας… «μαθήτρια». «Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή ήταν δύσκολη και πρωτόγνωρη καθώς έπρεπε να ενημερωθώ από ειδικούς ανθρώπους με online σεμινάρια και να εξοπλιστώ με υπομονή διότι η απήχηση δεν θα ήταν γρήγορη. Η πρόκληση ήταν να βρω κάτι μοναδικό και εξ’ αυτού ξεχωριστό, κάτι που να εντυπωσιάσει την μέση γυναίκα που κατακλύζεται από χιλιάδες λογαριασμούς ομορφιάς» εξηγεί. 

«Ξεκίνησα λοιπόν να αγοράζω περιοδικά, να εμπνέομαι και να φωτογραφίζω την δουλειά μου, να δημιουργώ βίντεο με τα δικά μου μακιγιάζ καθώς και tutorials ώστε να μυήσω ακόμα περισσότερες γυναίκες στον κόσμο της ομορφιάς». Δεν είναι καθόλου εύκολο, χρειάζονται ατελείωτες ώρες για να ενημερώνεσαι, να διαβάζεις και να απαντάς στις απορίες, αλλά και να δημιουργείς κάτι δικό σου». Και αυτό έχει βεβαίως αντίκτυπο και στην οικογένεια. «Πολλές φορές τα παιδιά μου με κοιτούν με απορία ζητώντας μου επίμονα ν’αφήσω το κινητό μου στην άκρη για λίγο καθώς έχει γίνει πλέον η προέκταση του χεριού μου» ομολογεί. 
Ωστόσο μέχρι και σήμερα πιστεύει πως «η απόφασή μου να επενδύσω χρήματα και προσωπικό χρόνο στην δουλειά μου με επιπλέον εκπαίδευση και καθημερινή διαδικτυακή επαφή με τον κόσμο ήταν η πιο σωστή επιλογή, καθώς έχω αποκτήσει έναν διαφορετικό τρόπο οπτικής στον κλάδο ο οποίος θα μου αποφέρει κέρδος και μελλοντικά».  Το ταξίδι είναι μεγάλο και οι νέοι ορίζοντες είναι πάντα η μεγαλύτερη πρόκληση, τονίζει η κ. Καραμπετιάν. 

Κική Πουλοπούλου, Γεωργία Κίσσα –  Pilates 

H Κική Πουλοπούλου και η Γεωργία Κίσσα ίδρυσαν το 3Circles Pilates Studio -έναν premium χώρο γυμναστικής αποκλειστικά για μαθήματα Pilates, ομαδικά, ατομικά και ντουέτα, το 2018, έχοντας μακρά εμπειρία στο χώρο. Μόλις δύο χρόνια μετά ήρθε η πανδημία. Ύστερα από ένα δίμηνο «διάλειμμα», τον Μάιο του 2020, όταν η πρώτη καραντίνα έφτανε στο τέλος της, έλαβαν την απόφαση για την online μετάβαση. «Ξεκινήσαμε αργότερα από τους συναδέλφους, παρότι μας το ζητούσαν οι μαθητές μας. Θεωρούσαμε ιδιαίτερα σημαντικό να μπορούμε να προσφέρουμε ποιοτικά μαθήματα online και ψάχναμε το τρόπο για να το πραγματοποιήσουμε» εξηγούν. Η απόφαση δεν ήταν εύκολη. «Μετά από δοκιμές, συζητήσεις και διαφωνίες καταλήξαμε στο ότι το online μάθημα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το διά ζώσης μάθημα. Όταν όμως δε μπορείς να πας στο στούντιο, το online μάθημα είναι η λύση για να γυμναστείς και να είσαι μέλος μιας ομάδας».

Η κυριότερη πρόκληση; «Στη διδασκαλία του Pilates χρειάζεται να παρατηρείς το μαθητή στο χώρο και συχνά διδάσκεις και με την αφή. Με αυτό το τρόπο τα μαθήματα είναι πιο αποτελεσματικά και εξατομικευμένα. Αυτό δε μπορεί να πραγματοποιηθεί από την οθόνη. Έπρεπε λοιπόν να βρούμε το τρόπο να προσαρμόσουμε στη διδασκαλία μας διάφορα στοιχεία, ώστε να παρατηρούμε τους μαθητές μέσω οθόνης, να τους διορθώνουμε και να έχουμε αποτελεσματικότητα στα μαθήματα μας. Επίσης έπρεπε οι ίδιες να το δούμε ως πρόκληση θετική στη δουλειά μας. Αυτό ήταν ίσως το πιο δύσκολο σημείο, καθώς αρχικά είχαμε μεγάλη άρνηση αρχικά για τα online μαθήματα» ομολογούν. 

Πόσο γρήγορα όμως ανταποκρίθηκαν οι μαθητές τους; «Άνθρωποι εξοικειωμένοι με τους υπολογιστες και την on line εργασία ανταποκρίθηκαν πιο άμεσα. Άνθρωποι μεγαλύτεροι σε ηλικία ήταν πιο διστακτικοί να δοκιμάσουν το on line μαθημα. Ωστόσο επειδή το στούντιο παραμένει κλειστο και η παραμονή στο σπίτι παρατείνεται, όλοι αργα ή γρηγορα δοκίμασαν» μας λένε.

Ακόμη και έτσι, καθώς κάποιοι μαθητές διέκοψαν ή μείωσαν τη συχνότητα ασκησης τους το εισόδημα μειώθηκε για το στούντιο.
Θα περίμενε κανεις πως αφού μειώθηκαν οι ωρες διδασκαλιας ο ελεύθερος χρόνος θα γινόταν περισσότερος. «Κατι τέτοιο ομως δεν ισχύει αφού τα παιδιά είναι στο σπίτι και ασχολούμαστε με την τηλεκπαίδευση και την εποπτεία αυτής» μας λένε.

Ζυγίζοντας οφέλη και εμπόδια αισθάνονται ότι κέρδισαν την καθημερινή επαφή και την επικοινωνία με τους μαθητές τους. «Κρατήσαμε ζωντανό τον ενθουσιασμό και τα οφέλη που έχει για την σωματική και την ψυχική υγεία η άσκηση. Κερδίσαμε την εμπειρία της χωρίς διακοπή μετάβασης στην εναλλαγή διαδικτυακού και ζωντανού μαθήματος. Μεσω των ηλεκτρονικών μαθημάτων η απόσταση δεν είναι πια εμπόδιο. Ενας υπολογιστής, μια διαδικτυακή σύνδεση και ένα στρώμα είναι αρκετά για την παρακολούθηση του μαθήματος».

Από την άλλη «χάσαμε την ανθρώπινη επαφή ως φυσική παρουσία, την διαδραστικότητα, την αλληλεπίδραση, τα χαμόγελα και την επικοινωνία στην τάξη». Γνωρίζουν πως τα μαθήματα on line καλώς η κακώς ήρθαν για να μείνουν. Θα τα συνεχίσουν λοιπόν για όσους το ζητήσουν. «Θελουμε όμως να τονίσουμε ότι τα on line μαθήματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη δια ζώσης διδασκαλία. Η φυσική παρουσία στα μαθήματα και στον χώρο δεν μπορούν να αντικατασταθούν» καταλήγουν. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News