BlackBerry: 20 χρόνια μετά στο επίκεντρο της φούσκας;

Την τελευταία φορά που η BlackBerry ήταν της μόδας, ήταν η χρονιά που οι Έλληνες αποχαιρετούσαν τη δραχμή και έπιαναν για πρώτη φορά στα χέρια τους το ευρώ. Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, αυτή η εταιρεία με τις ελληνικές ρίζες απογειώνεται και πάλι. Όμως αυτή τη φορά, χωρίς κάποιον προφανή λόγο.

Η μετοχή της BlackBerry έχει τριπλασιάσει την αξία της στη Wall Street από τις αρχές του έτους και σημείωσε χθες άλμα πάνω από 40%.

Όμως ακόμα και η διοίκηση της ίδιας της εταιρείας απορεί. «Η εταιρεία δεν γνωρίζει κάποιες ουσιαστικές επιχειρηματικές εξελίξεις που να μην έχουν ανακοινωθεί και δεν έχει κάποια ουσιαστική αλλαγή στις δραστηριότητες ή τις υποθέσεις της  που να μην έχουν δημοσιοποιηθεί και θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την πρόσφατη αύξηση στην τιμή της μετοχής ή στον όγκο συναλλαγών των κοινών μετοχών της», ανέφερε η εισηγμένη σε ανακοίνωσή της.

Στην πραγματικότητα, το ράλι της BlackBerry είναι απλά μία ακόμα ένδειξη της νέας φούσκας που διογκώνεται σε κομμάτια του τεχνολογικού κλάδου της Wall Street. Αναζητώντας τους λόγους πίσω από την ξέφρενη κούρσα αυτού του ξεχασμένου ονόματος της τεχνολογίας, κανείς καταλήγει στα φόρουμ του Reddit, εκεί όπου περνά την ημέρα της και κάνει τα κόλπα της η νέα γενιά των day traders.

Η πρακτική τους είναι πλέον γνωστή: Διαλέγουν ένα όνομα της «παλιάς τεχνολογίας» (βλέπε BlackBerry, Nokia ή GameStop) που να ξεχωρίζει ανάμεσα στα άγνωστα penny stocks που συνήθως κάποιοι προσπαθούν να προωθήσουν σε αυτά τα φόρουμς. Αγοράζουν στα φθηνά και στη συνέχεια, ξεκινούν τις ενθουσιώδεις αναρτήσεις, συνήθως γεμάτες με emojis (κατά προτίμηση ενός πυραύλου που εκτοξεύεται) και memes, με στόχο να κάνουν τη μετοχή αυτή viral στο Reddit. Όταν το καταφέρουν και η τιμή εκτοξευτεί πραγματικά, ξεφορτώνουν τις μετοχές που αγόρασαν στα φθηνά και βγάζουν ένα καλό κέρδος.

«Είναι σαν κάποιος να βρήκε μία εφημερίδα από το 2006 και να είδε ποιες ήταν οι χρυσές τεχνολογικές εταιρείες του τότε. Σε αυτό πρόσθεσε μία μετοχή με μονοψήφια τιμή σε δολάρια και ένα brand που ο κόσμος θυμάται και αγόρασε με κλειστά μάτια, ελπίζοντας ότι ανακάλυψε την επόμενη Tesla», εξηγεί ο Νιλ Κάμπινγκ, αναλυτής της Mirabaud Securities, σύμφωνα με το Bloomberg.  

Κάπως έτσι, η BlackBerry βρέθηκε να πρωταγωνιστεί σε ένα ξέφρενο χρηματιστηριακό ράλι, δύο δεκαετίες μετά την πρώτη δόξα της.

Ποια ήταν η BlackBerry

Η επιχείρηση ιδρύθηκε το 1984, υπό το όνομα Research in Motion (RIM) από τον ελληνικής καταγωγής Καναδό επιχειρηματία Μάικ Λαζαρίδη και τον Ντάγκλας Φρέγκιν. Οι δύο άνδρες έφεραν την επανάσταση το 1999, όταν κυκλοφόρησαν το πρώτο BlackBerry, έναν αμφίδρομο βομβητή που επέτρεπε στο χρήστη να λαμβάνει και να στέλνει emails, όπου και εάν βρισκόταν. Πολύ σύντομα, το BlackBerry άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσαν οι επιχειρήσεις.  Τα στελέχη μπορούσαν πια να δουλεύουν πολύ πιο αποτελεσματικά όταν ταξίδευαν ή βρίσκονταν εκτός γραφείου. Το email αντικατέστησε το τηλέφωνο, για να γίνει ο προτιμητέος τρόπος επικοινωνίας στον κόσμο των επιχειρήσεων.

Το 2002 η RΙΜ κυκλοφόρησε το πρώτο της τηλέφωνο, συνδυάζοντας τις κλήσεις φωνής με τα emails στην ίδια συσκευή, και τότε η εταιρεία πραγματικά απογειώθηκε. Κάθε επιχειρηματίας ή στέλεχος που σεβόταν τον εαυτό του έπρεπε να κυκλοφορεί με ένα BlackBerry. Ακόμα και οι πιο junior εργαζόμενοι της βιομηχανίας του finance τσέκαραν μανιωδώς αυτά τα «πρωτόγονα» smartphones, εκατοντάδες φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας.  Και σχεδόν χωρίς να το θέλει, η RIM κατέκτησε το πιο δύσκολο κοινό στην ιστορία του marketing, δηλαδή τους εφήβους, καθώς πολύ πριν από το WhatsApp και το Messenger, το BlackBerry τους έδωσε τη δυνατότητα να ανταλλάσσουν μηνύματα χωρίς να καταναλώνουν τις «μονάδες» του κινητού τους.

Στο αποκορύφωμα της δόξας του, το BlackBerry κατείχε μερίδιο αγοράς 50% στα smartphones. Το 2007, η RIM ήταν η πολυτιμότερη επιχείρηση στο χρηματιστήριο του Τορόντο, με κεφαλαιοποίηση 67 δισ. δολαρίων, καθώς τα BlackBerry μετρούσαν 10 εκατ. συνδρομητές. Ανάμεσά τους, ο Μπαράκ Ομπάμα, που έδωσε μάχη με τους άνδρες της προσωπικής του ασφαλείας για να μπορέσει να κρατήσει το πολυαγαπημένο του BlackBerry, όταν πέρασε το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Ο Μάικ Λαζαρίδης μπήκε στη λίστα του περιοδικού TIME με τις 100 σημαντικότερες προσωπικότητες του κόσμου και τον Ιούνιο του 2008, η μετοχή της εταιρείας του άγγιξε το ιστορικό υψηλό των 149,90 δολαρίων.

Αλλά μετά, «χτύπησε» η παγκόσμια κρίση και κυρίως… το iPhone. Η αλήθεια είναι ότι τα στελέχη της RIM υποτίμησαν το smartphone της Apple, το οποίο πρωτο-κυκλοφόρησε στις αρχές του 2007. Ήταν, βέβαια, ένας άνισος αγώνας απέναντι  σε αυτό που έμελλε να αποδειχθεί το πιο επιτυχημένο καταναλωτικό προϊόν όλων των εποχών. Όμως στην προσπάθειά της να υπερασπιστεί τα μερίδιά της σε μια αγορά που η ίδια δημιούργησε, η RIM βρισκόταν πάντα ένα βήμα πίσω από την Apple.

Η «κατηφόρα» της ήταν πια ανεξέλεγκτη στις αρχές της δεκαετίας, όταν η μετοχή της έπεσε στα 6 δολάρια, ο Λαζαρίδης αποχώρησε από την εταιρεία και η RIM μετονομάστηκε σε BlackBerry, σε μια απελπισμένη προσπάθεια να κάνει μια νέα αρχή.

Τελικά, η εταιρεία αναγκάστηκε να αποδεχθεί την ήττα της στα smartphones και να εστιάσει στην αγορά του λογισμικού. Σήμερα, η BlackBerry παρέχει υπηρεσίες ασφάλειας λογισμικού σε επιχειρήσεις και κρατικούς φορείς, ενώ τον τελευταίο καιρό αναπτύσσει μία πλατφόρμα δεδομένων για έξυπνα αυτοκίνητα.

Οσο για τον ίδιο τον Μάικ Λαζαρίδη, συνεργάζεται και πάλι με τον Ντάγκλας Φρέγκιν, αυτή τη φορά στον πολλά υποσχόμενο τομέα της κβαντικής έρευνας, φέρνοντας τα καλύτερα μυαλά της φυσικής, της μηχανικής, των μαθηματικών και της πληροφορικής στην καναδική εκδοχή της Silicon Valley, το «Quantum Valley» στο Οντάριο.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News