Μέτρα στήριξης με κρατικό χρήμα: Μέχρι πότε;

Στα 7,5 δισ. ευρώ ανέρχεται το κόστος μόνο των φετινών μέτρων στήριξης λόγω της πανδημίας. Το μαξιλάρι ρευστότητας ύψους 30 δισ. ευρώ και τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού προς στιγμή λύνουν τα χέρια του ΥΠΟΙΚ, όμως στην πράξη τα περιθώρια είναι στενά, με φόντο το δυσθεώρητο δημόσιο χρέος στην περιοχή του 200% του ΑΕΠ.

Στα χνάρια του Μάριο Ντράγκι, ο οποίος όταν ξέσπασε η κρίση στην Ευρωζώνη, πριν από περίπου 10 χρόνια, είχε δηλώσει εμφατικά ότι «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να την αντιμετωπίσουμε και αυτό θα είναι αρκετό», δείχνει να βαδίζει και πάλι η Ευρωζώνη εν μέσω υγειονομικής κρίσης αυτήν τη φορά. Δεν υπάρχει όριο στη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων που θα απαιτηθούν για να στηριχθεί η οικονομία, διαμηνύουν τόσο οι Βρυξέλλες, όσο και τα κράτη-μέλη. Αφήνουν, εξάλλου, ανοικτό το ενδεχόμενο να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει το υψηλό κόστος που συνεπάγεται για την οικονομία η παράταση του lock down. Είναι, μάλιστα, πολύ πιθανό το κόστος αυτό να αποδειχτεί καθοριστικό για τις αποφάσεις που θα πάρει η κυβέρνηση σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο επαναλειτουργίας του λιανεμπορίου.

Με βάση την πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών, οι παρεμβάσεις που έχουν σχεδιαστεί τη φετινή χρονιά για την ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, φτάνουν τα 7,5 δισ. ευρώ. Μάλιστα, τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα θα εφαρμοστούν το πρώτο εξάμηνο. Ο Χρήστος Σταϊκούρας έχει ξεκαθαρίσει ότι θα διατεθούν όσοι πόροι είναι απαραίτητοι για τη στήριξη της οικονομίας. Τόσο το «μαξιλάρι» ρευστότητας που κινείται περίπου στα 30 δισ. ευρώ, όσο και τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού που επιτρέπουν την αναχρηματοδότηση του αποθεματικού, προσφέρουν στο οικονομικό επιτελείο το περιθώριο για τη χρηματοδότηση περισσότερων δράσεων, αν χρειαστεί.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ο «λογαριασμός» του lock down δεν προκαλεί ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο. Συμφώνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, σε μηνιαία βαση η καραντίνα κοστίζει στην οικονομία περίπου 3 δισ. ευρώ ή και παραπάνω. Καταρχάς, στο σύνολό του το ΑΕΠ της χώρας μας συρρικνώθηκε κατά 11,5 δισ. ευρώ στο 9μηνο του 2020. Συγκεκριμένα, από 137,5 δισ. ευρώ που ήταν το αντίστοιχο διαστημα τού 2019, υποχώρησε στα 126 δισ. ευρώ στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2020. Οι μεγαλύτερες απώλειες προήλθαν από τον τουρισμό και την ιδιωτική κατανάλωση.

Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας τής Ελλάδος, ότι στο 10μηνο τού 2020 τα έσοδα από τον τουρισμό υποχώρησαν στα 4 δισ. ευρώ από περίπου 17,6 δισ. ευρω που ήταν την αντίστοιχη περιόδο τού 2019. Έλειψαν δηλαδή από την πραγματική οικονομία σχεδόν 13,5 δισ. ευρώ. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στην τελική κατανάλωση η οποία υποχώρησε σημαντικά, ειδικά το δεύτερο τρίμηνο της περσινής χρονιάς. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, στο 9μηνο τού 2020 η κατανάλωση μειώθηκε κατά 3,5 δισ. ευρώ, τα οποία έλειψαν, κυρίως, από το ταμείο των καταστημάτων λιανικής πώλησης. Τον Απρίλιο, για παράδειγμα, ο τζίρος στο λιανεμπόριο, «βούτηξε» κατά 35,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019.

Η εικόνα αυτή, όπως ήταν φυσικό, αποτυπώθηκε πλήρως και στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Στο 11μηνο τα καθαρά έσοδα ηταν μειωμένα κατά 6,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ οι δαπάνες ήταν αυξημένες κατά 14 δισ. ευρώ λόγω των μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας. Το αποτέλεσμα ήταν να εκτοξευτεί το έλλειμμα στα 18 δισ. ευρώ από πλεόνασμα 1,9 δισ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2019.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News