Credit Suisse: Πώς μπορεί να επιτύχει μια μικρή χώρα – Γιατί η Ελβετία το κάνει και η Ελλάδα όχι

Μια όσο το δυνατόν πιο ανοικτή οικονομία είναι η «συνταγή» της επιτυχίας για μια μικρή χώρα, διαπιστώνει η Credit Suisse, έχοντας μελετήσει 86 μικρά κράτη από όλο τον κόσμο. 

Για να επιτύχει μια μικρή χώρα και να ξεπεράσει το μειονέκτημα του μεγέθους της, χρειάζεται να επιδεικνύει οικονομική ευρωστία, αλλά και να έχει την ικανότητα να αντιδρά και να προσαρμόζεται. 

Έτσι, η Credit Suisse σημειώνει ότι η Ελβετία είναι η πιο ανθεκτική από τις μικρές χώρες που εξέτασε, καθώς έχει μια εξαιρετικά δυνατή οικονομία, λόγω της μακροοικονομικής της σταθερότητας, των ισχυρών προβλέψεων κοινωνικής ασφάλειας, του υψηλού βαθμού διαφοροποίησης της οικονομίας και του σημαντικού περιθωρίου κινήσεων στη δημοσιονομική πολιτική.  Οι αποτελεσματικές αγορές, οι στέρεες υποδομές, το φιλικό προς τις επιχειρήσεις ρυθμιστικό πλαίσιο και ένα πολύ μορφωμένο, καινοτόμο αλλά και υγιές εργατικό δυναμικό κάνουν την Ελβετία ικανή να προσαρμόζεται σε νέες προκλήσεις. 

Όπως τονίζουν οι αναλυτές του ελβετικού οίκου, αυτό έρχεται σε αντίθεση με την Ελλάδα, η οποία είναι η λιγότερο  ανθεκτική από τις μικρές χώρες που εξετάστηκαν. Η Credit Suisse αναγνωρίζει μεν τις θετικές εξελίξεις και την πρόοδο που έκανε η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αποδίδει, όμως, την ευαλωτότητα της οικονομίας στην υψηλή εξάρτησή της από δύο μόνο κλάδους (τουρισμός και ναυτιλία) και στις μη διατηρήσιμες δημοσιονομικές πολιτικές. 

Γιατί η ελληνική οικονομία είναι τόσο ευάλωτη 

Η Ελλάδα έχει ένα καλά διαφοροποιημένο εμπορικό δίκτυο, σημειώνει η Credit Suisse, με την Γερμανία και την Ιταλία να είναι οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι της, αφού η κάθε χώρα έχει μερίδιο περίπου 10% στο συνολικό ελληνικό εμπόριο. Επιπλέον, έχει αναπτύξει ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα και τη Ρωσία, κάτι που έχει βοηθήσει στη γεωγραφική διαφοροποίηση του εμπορικού χαρτοφυλακίου της.

Από την άλλη πλευρά, όμως, αυτές οι εμπορικές σχέσεις αφήνουν την ελληνική οικονομία εκτεθειμένη σε πιθανά γεωπολιτικά σοκ. Ο λόγος για αυτή η σημαντική συγκέντρωση στις ελληνικές εξαγωγές και εισαγωγές εντοπίζεται στο προϊοντικό μείγμα της.

Στις εμπορικές υπηρεσίες, η Ελλάδα εμφανίζει μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό και τις μεταφορές, δηλαδή δύο κλάδους που επλήγησαν από την πανδημία.  Το 2018, η τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας ευθυνόταν σχεδόν για το 28% της συνολικής απασχόλησης (εξαιρουμένου του χρηματοοικονομικού τομέα). Πρόκειται για μια αναλογία υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Η ναυτιλία είναι ένας ακόμα κλάδος που παίζει σημαντικό ρόλο στην ελληνική οικονομία, με δεδομένο ότι ο εμπορικός στόλος της χώρας είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο και αντιστοιχεί στο 18% του συνολικού παγκόσμιου τονάζ. «Αυτό συνεισφέρει στην εξάρτηση της Ελλάδας από τις ενεργειακές εισαγωγές, ειδικά του πετρελαίου», εξηγούν οι αναλυτές της Credit Suisse.

Επιπλέον, ο ελβετικός επενδυτικός οίκος σημειώνει ότι η Ελλάδα εμφανίζει υψηλότερο ρίσκο στον τομέα της υγείας σε σχέση με τις άλλες χώρες του δείγματος. 

Οι λόγοι της χαμηλής ανθεκτικότητας της οικονομίας 

Η Ελλάδα έρχεται τελευταία σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητα της οικονομίας της, με αυτό να σχετίζεται με την υψηλή εξάρτησή της από τους κλάδους του τουρισμού και της ναυτιλίας και την απουσία οικονομικής διαφοροποίησης. Όμως, η Credit Suisse εντοπίζει τη βασική πρόκληση της οικονομίας σε ό,τι αφορά την ανθεκτικότητά της, στη δημοσιονομική κατάσταση. Ο δείκτης του χρέους ως προς το ΑΕΠ είναι ένας από τους υψηλότερους στον κόσμο, αφήνοντας στην κυβέρνηση μικρά περιθώρια για επενδύσεις σε κρίσιμους τομείς, όπως οι κοινωνικές πολιτικές και οι υποδομές.

Η έλλειψη χρηματοδότησης για την εκπαίδευση, σε συνδυασμό με τις χλωμές επαγγελματικές προοπτικές στην αγορά εργασίας, έχουν οδηγήσει σε ένα υψηλό ποσοστό νεανικής ανεργίας και έναν χαμηλό δείκτη στο ανθρώπινο κεφάλαιο και την υγεία.

Κατόπιν τούτων, η Credit Suisse διαπιστώνει ότι η Ελλάδα εμφανίζει επιδόσεις χαμηλότερες του μέσου όρου και στις 11 υποκατηγορίες που κοιτάζει για τον δείκτη οικονομικής ανθεκτικότητας, με αποτέλεσμα να είναι ακόμα πιο ευάλωτη στα εξωτερικά σοκ.

«Παρά τις προκλήσεις, έχουν υπάρξει κάποιες θετικές εξελίξεις τα τελευταία χρόνια», τονίζει η Credit Suisse, επισημαίνοντας ότι η τελευταία κυβέρνηση  έχει μειώσει τους φόρους των επιχειρήσεων, ενώ έχει αυξήσει τις συντάξεις και τον κατώτατο μισθό. Επιπλέον, έχει καταφέρει να μειώσει τον εξαιρετικά υψηλό δείκτη του χρέους. 

Τι πρέπει να κάνει μια μικρή χώρα 

Η Credit Suisse τονίζει ότι ακόμα και μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, οι μικρές χώρες μπορούν –παρά το μέγεθός τους- να επιτύχουν την ευημερία, αλλά και επιδόσεις υψηλότερες του μέσου όρου. 

Σύμφωνα με τον οίκο, η συνταγή της επιτυχίας βρίσκεται στην ανοικτή οικονομία, που επιτρέπει στις μικρές χώρες να αντισταθμίσουν το μειονέκτημα του μεγέθους τους. 

Την ίδια στιγμή, βέβαια, μια ανοικτή οικονομία πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική για τα σοκ που θα μπορούσαν να την απειλήσουν. Κάτι που υπογραμμίζει τη σημασία των στέρεων οικονομικών πολιτικών και της ύπαρξης μιας στρατηγικής που να καλλιεργεί την οικονομική ανθεκτικότητα. 

Διαβάστε επίσης: 

Alpha Bank: Σε ιστορικά υψηλά η ανταγωνιστικότητα – Τι εξάγουμε και πού

UBS: Πώς η Ελλάδα μείωσε το χρέος της – 6 γραφήματα

BNP Paribas: Η Ελλάδα δρέπει καρπούς – Πώς «γύρισαν» τα δημόσια οικονομικά

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News