Νέος εμπορικός πόλεμος; Ο ευρωπαϊκός προστατευτισμός και οι αμερικανικές επιδοτήσεις
Έναν εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Ευρώπης απειλεί να πυροδοτήσει ο νόμος του Τζο Μπάιντεν για την καθαρή ενέργεια, ο οποίος έχει παρασύρει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μία κούρσα επιδοτήσεων.
Η Ε.Ε. υπερασπιζόταν πάντα την τήρηση των κανόνων στην παγκόσμια τάξη, ακόμα και την ώρα που οι ΗΠΑ γίνονται όλο και πιο εχθρικές απέναντι στους περιορισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Αλλά τα 500 δισ. δολάρια που πέρασε ο Μπάιντεν σε νέες δαπάνες και φορολογικές ελαφρύνσεις για την ενίσχυση των αμερικανικών «πράσινων» βιομηχανιών, την επόμενη δεκαετία, μπορεί να αποδειχθούν η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι, σύμφωνα με το Bloomberg.
Η Κομισιόν παρουσίασε το Green Deal της για την πράσινη βιομηχανία την περασμένη εβδομάδα, σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την ανάπτυξη του τομέα της καθαρής τεχνολογίας μέσω μεγάλων ενισχύσεων στις επενδύσεις και φοροελαφρύνσεων. Η απάντηση της Ευρώπης βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση, αλλά εάν ακολουθήσει τα βήματα των ΗΠΑ, θα μπορούσε να αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο τον ΠΟΕ, τονίζει η ανάλυση του Bloomberg.
Καθώς ο αμερικανικός νόμος Inflation Reduction Act φαίνεται να παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες επιδοτήσεων, ο τρόπος με τον οποίο θα κινηθεί η Ευρώπη ενδέχεται να αφήσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και το μεταπολεμικό σύστημα που αυτός αντιπροσωπεύει στο περιθώριο, καθώς οι οικονομικές υπερδυνάμεις του πλανήτη μπαίνου σε μία νέα εποχή εμπορικής σύγκρουσης χωρίς φραγμούς.
«Το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι ορισμένα από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι χώρες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι αντίθετα με τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου», λέει στο Bloomberg η Arancha González Laya, εκτελεστική διευθύντρια του International Trade Centre και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας. «Ανησυχώ ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο όπου μια νέα μορφή αλληλεξάρτησης, που είναι η κλιματική αλλαγή, θα αντιμετωπιστεί με καθαρά εθνικιστικές προσεγγίσεις».
Η πιο πρόσφατη φάση της παγκοσμιοποίησης επιταχύνθηκε τη δεκαετία του 1990 μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τη διάδοση των αμερικανικών αξιών στο εμπόριο σε όλο τον κόσμο. Η είσοδος της Κίνας στον ΠΟΕ το 2001 ενίσχυσε την παγκόσμια οικονομία κατά 76% τα επόμενα 20 χρόνια και έβγαλε περίπου 1 δισ. ανθρώπους από τη φτώχεια. Αλλά το σοκ της μετεωρικής ανόδου της Κίνας αποτέλεσε ένα πλήγμα για τους εργαζόμενους σε άλλες χώρες, ιδιαίτερα σε περιοχές με βιομηχανική δραστηριότητα έντασης εργασίας, όπως είναι τα ηλεκτρονικά είδη, τα ενδύματα, τα ελαστικά, ο χάλυβας και το αλουμίνιο.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατηγόρησε τον ΠΟΕ ότι απέτυχε να περιορίσει τις κακές εμπορικές πρακτικές της Κίνας και οι αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον αποδέχονται σε γενικές γραμμές ότι ο οργανισμός δεν είναι αποτελεσματικός. Καθώς οι ΗΠΑ δυσαρεστήθηκαν με το εμπορικό σύστημα που ανέπτυξε ο ΠΟΕ, προκλήθηκε δυσαρμονία μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών. Γιατί παρά τις αποτυχίες του ΠΟΕ, η Ε.Ε. εξακολουθεί να υπερασπίζεται τον οργανισμό, τον οποίο θεωρεί ανάχωμα κόντρα στην επιστροφή σε ένα εμπορικό σύστημα που ίσχυε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Ε.Ε. έχει απειλήσει να προσφύγει στον ΠΟΕ, κατά του Inflation Reduction Act των ΗΠΑ, λέγοντας ότι κάνει διακρίσεις σε βάρος των ευρωπαίων παραγωγών. Η επικεφαλής του ΠΟΕ, Ngozi Okonjo-Iweala προέτρεψε τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. να διευθετήσουν τη διαφωνία τους μεταξύ τους, αντί να σύρουν τον οργανισμό σε μια νέα εμπορική διαμάχη.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. θα συζητήσουν την απάντησή τους στον αμερικανικό νόμο αυτόν τον μήνα, αλλά ορισμένοι είναι βέβαιοι ότι η Ευρώπη θα διασφαλίσει ότι η πολιτική της είναι σύμφωνη με τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου.
Ωστόσο, η Ευρώπη των 27 είναι διχασμένη για το πώς να κινηθεί και υπάρχει εσωτερική διαμάχη, καθώς εάν η Ε.Ε. απαντήσει στον IRA με τεράστιες δικές της επιδοτήσεις, κάτι τέτοιο θα ωφελήσει μόνο τα μεγαλύτερα κράτη μέλη.
Η επικεφαλής ανταγωνισμού της Ε.Ε., Margrethe Vestager, έχει προειδοποιήσει ότι οι υπερβολικές εθνικές ενισχύσεις για τις εταιρείες θα μπορούσαν να πλήξουν τις μικρότερες και φτωχότερες χώρες που έχουν λιγότερα δημοσιονομικά περιθώρια. Η Γερμανία και η Γαλλία, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, έχουν ωφεληθεί περισσότερο αφότου η Κομισιόν χαλάρωσε τους ισχύοντες κανόνες για να βοηθήσει τις εταιρείες να αντιμετωπίσουν το υψηλό ενεργειακό κόστος.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Robert Habeck και ο Γάλλος ομόλογός του Bruno Le Maire, θα μεταβούν στην Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα σε μια προσπάθεια να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις με τις ΗΠΑ. Οι Ευρωπαίοι θα συναντηθούν με Αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της υπουργού Οικονομικών Janet Yellen, για να συζητήσουν τον IRA.
Η Γαλλία υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους επικριτές του νόμου, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να ξαναγράψει με άδικο τρόπο τους κανόνες της παγκοσμιοποίησης και να τραβήξει θέσεις εργασίας και επενδύσεις μακριά από την Ευρώπη.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιστεύουν όλο και λιγότερο ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν οποιεσδήποτε ουσιαστικές αλλαγές στη νομοθεσία τους για τις πράσινες επιδοτήσεις.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Green Deal: Έτσι θα ανταγωνιστεί η Ευρώπη τις ΗΠΑ και την Κίνα
E.E.: Ο κίνδυνος ενός «πολέμου κρατικών επιδοτήσεων» με τις ΗΠΑ
Ποια θα είναι η απάντηση της Ε.Ε. στον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ;
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
